Week-nieuwsbrief Bodem+ (41 2023)
Internetconsultatie wijziging Wet milieubeheer
Het ministerie Infrastructuur en Waterstaat (Ienw) organiseert een internetconsultatie in verband met de wijziging van de Wet milieubeheer. U kunt uw mening geven op de voorgestelde wijzigingen. Deze wetswijziging houdt verband met de hervorming van het systeem voor hernieuwbare energie in vervoer vanwege de implementatie van de herziene Richtlijn hernieuwbare energie (RED III). U kunt tot 3 november via deze link reageren.
Hoe de PFAS-lobby het aanstaande verbod probeert af te zwakken
Een deels door Nederland geïnitieerd voorstel om PFAS te verbieden is onderweg naar de Europese Commissie. De getroffen sector sputtert tegen. Zembla legde de argumenten van de PFAS-lobby voor aan drie experts: ‘Een klassieke truc om te vertragen en te verwarren.’ En: ‘Ze overdrijven gigantisch.’
Presentaties bijeenkomst Bagger als grondstof voor de bouw (25 september, Baggernet)
We gaan baggerspecie steeds minder als afvalstof zien en krijgen juist oog voor de waardevolle bestandsdelen in de specie, dat onderdeel kan worden van circulaire ketens. Om hier meer over te leren was op 25 september in Rotterdam een bijeenkomst georganiseerd om met elkaar in gesprek te gaan, ideeën uit te wisselen en geïnspireerd te worden door alle innovaties in de baggersector. Via deze link kunt u de presentaties en impressies van de bijeenkomst terugkijken.
Diverse nieuwsbrieven en bijeenkomsten
· IPLO Nieuwsbrief – oktober 2023 | Informatiepunt Leefomgeving
· Nieuwsbrief implementatie – Aan de slag met de Omgevingswet
· BRO’tje 12 oktober – Basisregistratieondergrond (Teams)
In dit BRO’tje lanceren we de basisversie van BRO 3D services. Vanaf dat moment kun je aan de slag met deze eerste versie. We laten zien wat er al kan, welke services er zijn en waar je die kunt vinden – en hoe je ze kunt gebruiken.
· Webinar RIVM screeningstool voor Persistente, Mobiele, en Toxische stoffen in water 25 oktober
· Ketendag 26 oktober – Basisregistratieondergrond (Online)
Op de Ketendag word je bijgepraat over de laatste technische ontwikkelingen rondom de Basisregistratie Ondergrond.
· Basiskennissessie: Bodem | VNG, 26 oktober via Teams
Vanuit VNG worden basiskennissessies aangeboden over de onderwerpen ´BOPA, Wkb en Bodem´. Tijdens deze basiskennissessies wordt er toegelicht wat de belangrijkste veranderingen op hoofdlijnen zijn van deze thema’s en wat deze betekenen voor het VTH-proces en het inregelen van de software.
· Schakeldag 30 oktober in ’s-Hertogenbosch (sessies zijn nu bekend!) – IPLO
Nog ruim 3 weken en dan is de Schakeldag 2023. Alle kennissessies zijn nu bekend. U kunt kiezen uit ruim 70 sessies over de Omgevingswet. Zo kunt u zelf uw persoonlijke Schakeldagprogramma samenstellen. De Schakeldag is dé kans om, 2 maanden voor de invoering van de Omgevingswet, uw kennis nog bij te spijkeren.
· Noord-Nederlandse Bodemdag op 9 november in Assen (zie bijlage)
Donderdag 9 november vindt de Noord-Nederlands Bodemdag plaats in het Provinciehuis van Drenthe in Assen. Centraal thema van deze dag is ‘Verandering’. Veranderingen en aanpassingen die nodig zijn om de uitdagingen die voor ons liggen het hoofd te kunnen bieden en toekomstbestendige oplossingen te creëren voor het domein wat ons allemaal verbindt: onze rijke en waardevolle bodem en ondergrond.
Divers nieuws over de Omgevingswet
· De bruidsschat in het omgevingsplan – Omgevingsweb
De bruidsschat bevat rijksregels die onder de Ow niet langer op rijksniveau activiteiten regelen maar op lokaal niveau. Bij inwerkingtreding van de Ow worden de bruidsschatregels van rechtswege opgenomen in het omgevingsplan. Gemeenten kunnen deze regels over bouwen en milieubelastende activiteiten vervolgens naar eigen voorkeur aanpassen, met inachtneming van rijksregels en de instructieregels van in het Bkl. Bedrijven moeten zich er dus van bewust zijn dat er veel onderwerpen en activiteiten via de bruidsschat in het omgevingsplan worden gereguleerd en dat de regels die via de bruidsschat in het omgevingsplan terecht komen per gemeente kunnen verschillen.
· Campagne | Toolkit Omgevingswet
Op 2 oktober 2023 is de aftrap van de publiekscampagne Omgevingswet. De Omgevingswet wordt op 1 januari 2024 van kracht. Op deze pagina vindt u vragen en antwoorden over de campagne. Zie ook: Middelen: Animaties | Toolkit Omgevingswet.
· André van Nijkerken over het DSO: ‘complex, foutgevoelig en gebruiksonvriendelijk’ – Omgevingsweb
Divers nieuws over Biodiversiteit en duurzaam bodemgebruik
· Nieuwe Europese regels gooien Nederlandse ruimtelijke ordening overhoop
De Europese Unie werkt aan ‘No Net Land Take’. Dat betekent dat lidstaten vanaf 2050 netto geen natuur- of landbouwgebied mogen ‘innemen’ voor andere functies. Hoewel de doelen breed worden onderschreven, wordt netto geen land meer innemen in de praktijk een ingewikkelde puzzel. Zeker in Nederland, dat de Europese ranglijsten voor ruimtebeslag aanvoert en waar het enthousiasme voor buitenstedelijk bouwen groeit.
· Waterorganismen onvoldoende beschermd tegen bestrijdingsmiddel imidacloprid | RIVM
Het RIVM stelt voor om de waterkwaliteitsnorm voor het bestrijdingsmiddel imidacloprid te verlagen. Uit nieuwe onderzoeken blijkt dat de schadelijke effecten van imidacloprid op waterorganismen zich al bij lagere concentraties voordoen dan verwacht.
· Afhandeling aardbevingsschade: Van schadevergoeding naar daadwerkelijk schadeherstel zonder gedoe | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl
De afhandeling van aardbevingsschades wordt milder, menselijker en makkelijker. Uitgangspunt bij de nieuwe wijze van schadeafhandeling wordt daadwerkelijk herstel, zonder gedoe. Bewoners met schade aan hun woning krijgen de mogelijkheid om alle schades die mijnbouwschade kùnnen zijn, zoals scheuren in muren, in één keer te laten herstellen zonder causaliteitsonderzoek. Dit geldt tot een bedrag van € 60.000 per adres.
· Deskundigen stellen toetsingskader glyfosaat ter discussie – Nieuwe Oogst
De manier waarop pesticiden zoals glyfosaat worden beoordeeld bij toelating, schiet volgens diverse deskundigen tekort. De milieu-effecten zouden verder gaan dan nu gemeten. Maar het uit voorzorg intrekken van de toelating van glyfosaat brengt waarschijnlijk niet de gehoopte milieuwinst.
· Onderzoek: PFAS zit overal in Schieland en de Krimpenerwaard (h2owaternetwerk.nl)
Vrijwel overal in het werkgebied van het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard bevat het water PFAS-stoffen. Dat blijkt uit een ‘screening’ van 26 grote wateren en zwemlocaties. Verhoogde concentraties komen vooral voor op plekken waar water het gebied wordt ingelaten.
· Opinie: Het is veel te vroeg voor een verbod op glyfosaat in de Europese landbouw (volkskrant.nl)
Divers nieuws over Circulaire economie
· IenW benadrukt belang nieuwe afspraken chemicaliën – AfvalOnline
In Bonn hebben overheden, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties afgelopen week tijdens een internationale conferentie over het beheer van chemicaliën afgesproken dat informatie over stoffen beter beschikbaar moet zijn. Alle betrokken landen gaan chemische stoffen bovendien op een uniforme manier labelen. Dat moet ertoe leiden dat het voor Nederland en Europa makkelijker wordt om gevaarlijke stoffen in producten die worden geïmporteerd te volgen en waar nodig te verbieden. Daarnaast maakt deze informatie het makkelijker om die stoffen op de juiste manier te recyclen.
· Afvalbedrijf mag toch miljoenen kilo’s asfaltgranulaat invoeren (rd.nl)
Afvalbedrijf ATM in Moerdijk mag van de hoogste bestuursrechter doorgaan met het importeren van een grote hoeveelheid teerhoudend asfaltgranulaat en een kleinere partij bleekaarde. Staatssecretaris Vivianne Heijnen (Milieu) wilde de invoer vanuit België, Frankrijk en Luxemburg verbieden, maar de Raad van State vindt dat onterecht.
Divers nieuws over de energietransitie en klimaatverandering
· Onderzoekers zien toekomst voor agrarische zonneparken, maar ook uitdagingen – Klimaatweb
Zonneparken en landbouw hoeven niet naast elkaar te staan. Het is mogelijk om beide functies samen te voegen op hetzelfde perceel, schrijven onderzoekers van Wageningen University & Research en Renergize Consultancy in de position paper Voedsel en stroom produceren op dezelfde vierkante meter – Onderzoekers zien toekomst voor agrarische zonneparken, maar ook uitdagingen. Dit nieuwe concept biedt kansen, maar vraagt ook om nieuwe kennis en aangepaste regelgeving.
· Duurzame energie-opwek langs A1, A6 en spoor | Rijkswaterstaat
De regiogemeenten in Gooi en Vechtstreek (Blaricum, Gooise Meren, Hilversum, Huizen en Laren), Rijkswaterstaat, ProRail, netbeheerder Liander en de provincie Noord-Holland hebben de voorverkenningsfase voor het opwekken van duurzame energie langs de A1, A6 en het spoor afgerond.
· €250 miljoen voor meerdere kleine waterstofprojecten voor maximaal leereffect | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl
Het kabinet start een subsidieregeling voor kleinere elektrolyseprojecten voor de productie van waterstof met duurzame energie. Het bedrag van bijna €250 miljoen moet zorgen voor 100 megawatt aan elektrolysecapaciteit. Het kabinet hoopt met dit geld 5 tot 10 kleinere projecten te helpen realiseren door het hele land, zodat meerdere bedrijven en lokale overheden ervaring op kunnen doen met elektrolyse.
· Betere benutting duurzame elektriciteit van grote zonneparken door batterijen | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl
Het kabinet stelt € 416 miljoen beschikbaar voor het gebruik van batterijen bij grote zonneparken op land en daken. Netbeheerder TenneT heeft daarnaast een voorstel gedaan om de transporttarieven voor batterijen aan te passen om de kosten te verlagen. Hierdoor wordt het makkelijker om batterijen in te zetten op het Nederlandse elektriciteitsnet en kunnen naar verwachting veel meer batterijen geïnstalleerd worden. Door de inzet van batterijen bij grote zonneparken op land en daken wordt ‘uitgesteld leveren’ mogelijk en kan de opgewekte duurzame elektriciteit beter benut worden.
Divers nieuws over klimaatadaptatie en Bodemdaling
· Ministerraad bespreekt contourennotitie Nota Ruimte – Unie van Waterschappen
Op 29 september bespreekt de demissionaire ministerraad de contourennotitie van de Nota Ruimte. De nieuwe Nota Ruimte geeft een langetermijnvisie voor de ruimtelijke inrichting van Nederland. De Unie van Waterschappen benadrukt in een reactie op de contourennotitie dat de draagkracht van het water- en bodemsysteem leidend moeten zijn voor alle ruimtelijke plannen, niet alleen reactief vanuit aanpassing aan het veranderende klimaat. Ook pleiten de waterschappen voor meer nationale regie, omdat versnippering met de veelheid van landelijke en regionale ruimtelijke processen op de loer ligt.
· Kustversterking door de jaren heen | Rijkswaterstaat
Het is een strijd die al eeuwen woedt. Wind, stroming en golven nemen zand mee van de kust. Als we daar niks aan doen, raken we steeds meer kust kwijt en is er een groter risico op overstromingen. Daarom versterken we de kust met zand. Zo ook in Scheveningen. Vanaf september tot eind 2023 spuiten we daar 700.000 m3 op het strand.
· Opzoomertonnen maken Rotterdam klaar voor een veranderend klimaat – Rotterdam | De Havenloods | Krant en Online
Nergens vind je zoveel regentonnen in het straatbeeld als in Rotterdam. Dikke kans ook dat het een Opzoomerton is. Er staan er inmiddels 350 van in de stad. Bewoners kunnen er samen gratis eentje aanvragen bij Opzoomer Mee. Bijvoorbeeld om het gezamenlijk groen in de straat mee te onderhouden. Bij elkaar vangen deze tonnen jaarlijks een 25-meterbad aan regenwater op.
Consultatie wijzigingsregeling Regeling Bodemkwaliteit 2022 (Reminder)
Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat bereidt een wijziging voor van de Regeling bodemkwaliteit 2022 (Rbk 2022). In de Rbk 2022 zijn normdocumenten aangewezen die moeten worden gebruikt binnen het Kwalibo-stelsel of voor de uitvoering van voorschriften die zijn opgenomen in de Rbk 2022. Kwalibo staat voor Kwaliteitsborging in het bodembeheer. Dit betreft de regeling bodemkwaliteit die gaat gelden onder de Omgevingswet. U kunt tot 8 november 2023 via deze website reageren op de wijzigingsregeling en toelichting. Lees hier het officiële nieuwsbericht op de bodemplus website.
Baggerend de zomer door: het verdiepen van het Binnenspuikanaal IJmuiden
Onderdeel van het plaatsen van de zoutdam voor Selectieve Onttrekking is het verdiepen van het Binnenspuikanaal. Door de bodem te verdiepen, zorgen we ervoor dat het zoute water diep genoeg zakt, zodat het via een opening onderin de zoutdam terugstroomt naar zee. In de zomer van 2023 heeft waterbouwer Van den Herik hiervoor het Binnenspuikanaal gebaggerd. Ook brengt Van den Herik bodembescherming van zinkstukken aan. Projectleider André de Kwaasteniet en uitvoerder Arleen Overwater vertellen alles wat u hierover moet weten. Lees hier verder.
Nieuws uit de regio
Vanuit of over de regio nog de volgende berichten:
Provincie Overijssel
· Groningse gaskraan is nu echt dicht, wat betekent dat voor gaswinning in Overijssel? – RTV Oost
De Nederlandse Aardolie Maatschappij sloot vanmorgen om zes uur de kranen van de gaswinning in Groningen. Alleen in hoge nood, als Nederland bij winterse omstandigheden door de gasvoorraad heen is, mag de kraan nog open worden gezet. Daarmee is Nederland een flink stuk afhankelijker van de import van gas dan ooit tevoren. Toch ziet het er niet naar uit dat er op korte termijn meer gas uit de Overijsselse bodem wordt gehaald.
· Rijkswaterstaat verwijdert plaat bij Boekelosebrug | Rijkswaterstaat
Rijkswaterstaat verruimt de Twentekanalen. Op de bodem van het kanaal bij de Boekelosebrug is onverwachts een betonnen plaat van de oude brug aangetroffen. De plaat moet eerst worden verwijderd voordat ook dit deel verruimd kan worden. Dit veroorzaakt hinder voor de scheepvaart en direct aanwonenden/bedrijven.
· Waterschap zoekt ‘helden’ voor het bestrijden van hoogwater in Kampen | Kampen | destentor.nl
Het Waterschap Drents Overijsselse Delta (WDODelta) is op zoek naar ‘hoogwaterhelden’. Inwoners van Kampen die willen bijdragen aan de aan de veiligheid van de stad kunnen zich aanmelden voor de hoogwaterbrigade.
Provincie Gelderland
· Start veldonderzoek naar PFAS in bodem (gelderland.nl)
Op verzoek van het Rijk starten we in de loop van oktober een veldonderzoek naar locaties waar PFAS in productieprocessen gebruikt kan zijn. En locaties waar mogelijk gewerkt is met PFAS-houdend blusschuim.
· Gelderland stelt zes miljoen euro beschikbaar om uitstoot van stikstof te verminderen | Apeldoorn | gelderlander.nl
Voor Gelderse boeren die iets anders willen doen of hun bedrijf willen verplaatsen, staat een pot met subsidie klaar: zes miljoen euro in totaal. Door deze maatregelen moet de uitstoot van stikstof op kwetsbare natuurgebieden gaan dalen.
Provincie Groningen
· KNMI registreert lichte beving in Eppenhuizen (Het Hogeland) – Menterwolde.info
In Eppenhuizen is gisteravond kort na half 10 een beving geweest. Die had een kracht van 0.5 op de Schaal van Richter. De laatste bevingen in de provincie Groningen waren op 15 september. In het 2 kilometer verderop gelegen Zandeweer registreerde het KNMI die dag 2 bevingen met een kracht van 1.9 en 2.0 op de Schaal van Richter. De laatste beving in Eppenhuizen (0.5) was 10 juni vorig jaar.
Provincie Fryslan
· Mogelijk enorme batterij naar Centrale in Burgum: kan bijna alle gezinnen in Friesland vier uur lang van stroom voorzien – Leeuwarder Courant (lc.nl)
Er komt mogelijk een enorme batterij bij de elektriciteitscentrale in Burgum. Met één lading kan deze bijna alle woningen in Friesland vier uur lang van stroom voorzien.
Provincie Drenthe
· Veertig gifstoffen gemeten in de lucht rond Drentse basisschool (trouw.nl)
Op 60 meter van een Drentse basisschool is een cocktail aan gifstoffen gemeten door burgerinitiatief Meten=Weten. Pesticiden voor de bollenteelt zouden in heel de gemeente Westerveld de lucht vervuilen voor bewoners.
Provincie Flevoland
· Zuiderzeeland en HWPB testen sterkte vijf overgangen IJsselmeerdijk (waterforum.net)
Waterschap Zuiderzeeland test samen met het Hoogwaterbeschermingsprogramma op de IJsselmeerdijk tot eind oktober vijf innovatieve oplossingen om erosie van de overgangen op de dijk tegen te gaan. Grote golven over de IJsselmeerdijk tussen de Maxima-centrale en CTU Flevokust bij Lelystad uit een golfoverslagsimulator van Infram Hydren markeerden 25 september de start van het project.
Provincie Utrecht
· Oplossing voor isolatie: managementplannen voor vleermuizen (binnenlandsbestuur.nl)
De provincie Utrecht blijkt het begin en het einde te zijn van de problematiek van vleermuizen in spouwmuren. Afgelopen augustus gaf de Raad van State de provincie gelijk in een zaak tegen een isolatiebedrijf. Dit isolatiebedrijf hield tijdens het isoleren van woningen, vond de provincie, onvoldoende rekening met vleermuizen en vogels die zich hadden genesteld in de spouwmuren. Dit is in strijd met de Wet Natuurbescherming, waarvan de provincie het bevoegd gezag is als vergunningverlener en handhaver.
· Opnieuw worden tienduizenden bomen uitgedeeld in de provincie Utrecht (en dat is niet voor het laatst) | Utrecht | AD.nl
De provincie Utrecht wordt komend jaar weer een stukje groener. In januari worden maar liefst 24.500 gratis bomen uitgedeeld aan boeren en grondeigenaren.
Provincie Noord-Holland
· Boosheid over gezondheidsrisico’s Tata Steel: spoeddebat levert geen oplossing op – NH Nieuws
De frustratie droop er vanaf tijdens het spoeddebat over Tata Steel bij Provinciale Staten. Aanleiding was het RIVM-rapport waaruit bleek dat het staalbedrijf een negatieve invloed heeft op de gezondheid in de omgeving. Vrijwel alle partijen vinden dat onacceptabel, maar suggesties bleken uiteindelijk niet tot een oplossing te leiden.
· Provincie Noord-Holland stelt € 3 miljoen subsidie beschikbaar voor circulair bouwen – Omgevingsweb
· Provincie Noord-Holland verleent ontheffing voor windturbines op Pampus – Omgevingsweb
De provincie Noord-Holland verleent een ontheffing voor 2 windturbines op forteiland Pampus. Hiermee geeft de provincie gehoor aan het ontheffingsverzoek van de gemeente Gooise Meren. De kleine windturbines van 15 meter hoog maken onderdeel uit van een energiesysteem dat Pampus zelfvoorzienend maakt.
Provincie Zuid-Holland
· Schadelijke stoffen gevonden in water onder nieuwe provinciale weg, mogelijk verband met Beaumix (nos.nl)
In het water onder de vernieuwde Tjalmaweg in Katwijk zijn mogelijk schadelijke stoffen gevonden. De gemeente Katwijk denkt dat die stoffen verband houden met de omstreden bouwstof Beaumix, die is gebruikt tijdens de werkzaamheden aan de Tjalmaweg. In mei werd de weg heropend.
· Groot onderhoud faunavoorzieningen in Zuid-Holland | Rijkswaterstaat
Rijkswaterstaat heeft zo’n 100 faunapassages onder en boven de (snel)wegen in Zuid-Holland. Sommige zijn al ruim 20 jaar geleden aangelegd en zijn toe aan renovatie.
· Subsidies voor meer biodiversiteit in Zuid-Holland – Provincie Zuid-Holland
Op dit moment staan er 2 subsidieregelingen online die het vergroten en versterken van het leefgebied van inheemse planten en dieren in zowel landelijk als stedelijk gebied in Zuid-Holland stimuleren. Hiermee kunnen initiatiefnemers natuurmaatregelen treffen zoals aanleg van poelen, bloemrijk grasland, of het planten van bomen.
Provincie Zeeland
· Opluchting over uitstel verbod bodemvisserij – Omroep Zeeland
Opluchting bij de provincie Zeeland en de Nederlandse Vissersbond. Eerder deze week werd bekend dat het verbod op bodemvisserij, dat eigenlijk vandaag in zou gaan, voorlopig is uitgesteld tot eind volgend jaar. “Daarmee biedt de minister ruimte aan partijen om tot een acceptabele oplossing te komen”, aldus gedeputeerde Jo-Annes de Bat.
· Kunstriffen moeten onderdak bieden aan jonge mosselen in Waddenzee en dat is ook goed nieuws voor Zeeland – Omroep Zeeland
Onderzoekers van het Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) zijn erin geslaagd om in de Waddenzee riffen na te bootsen. De 3D-geprinte, biologisch afbreekbare, plastic riffen kunnen voordelig zijn voor jonge mosselen, zij kunnen daarin schuilen tegen natuurlijke vijanden zoals zeesterren en garnalen.
· Kleine mosselen profiteren van 3D-geprinte riffen (nos.nl)
Provincie Noord-Brabant
· Twee mensen ziek na maaien beekoevers in Brabant, waterschap begint onderzoek (nos.nl)
Een medewerker van waterschap De Dommel en een medewerker van een aannemersbedrijf zijn ziek geworden nadat ze de oevers van de beek Zandleij bij Cromvoirt in Brabant hadden gemaaid. Dat gebeurde eerder dit jaar.
· 774 zonnepanelen op geluidswal A2 bij Leende; oorspronkelijk burgerinitiatief stap dichterbij | Brabant | bndestem.nl
Een wand met zonnepanelen langs de snelweg. Leendenaren Piet Lucassen en Henk Los bedachten jaren geleden al om de geluidswal ter hoogte van de villawijk in Leende vol te leggen met panelen. Het bedrijf Vrijopnaam gaat er nu – in kleinere vorm – mee aan de slag.
Provincie Limburg
· Omroep Venlo – Maas krijgt ruimte door weghalen bomen en planten
Rijkswaterstaat start deze maand met groot groenonderhoud in natuurgebied De Romeinenweerd in Hout-Blerick. Bomen en struiken worden weggehaald om de doorstroom van water tijdens hoogwater makkelijker te maken.
· Uniek reflecterend asfaltmengsel in tunnels A73! – Rijkswaterstaat YouTube