Week-nieuwsbrief RWS Bodem en Ondergrond (43 2025)

1. Antwoorden Kamervragen over het bericht over omzeilen regels om PFAS-grond van Schiphol weg te werken

Staatssecretaris Van Aartsen (Openbaar Vervoer en Milieu) geeft antwoorden op Kamervragen naar aanleiding van het artikel ‘Ambtenaren ‘omzeilden’ de regels om PFAS-grond van Schiphol weg te werken’. De Tweede Kamerleden Gabriëls (GroenLinks-PvdA) en De Hoop (GroenLinks-PvdA) hadden de vragen gesteld. Lees verder

2. Inschrijving voor Schakel Special nu geopend

Bent u erbij op de Schakel Special van het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO) op 27 november in Leeuwarden? Dé bijeenkomst voor professionals die werken met de fysieke leefomgeving en de Omgevingswet. Kies uit maar liefst 34 kennissessies vol actuele inzichten, praktijkvoorbeelden en inspiratie. Er is plaats voor ongeveer 350 deelnemers dus meldt u snel aan om verzekerd te zijn van een plek. Lees verder

3.  Zoeken naar een nieuwe balans tussen landbouw en natuur in 2050

De PBL-toekomstverkenning voor landbouw en natuur in Nederland laat aan de hand van twee scenario’s zien wat er nodig is om de doelstellingen voor natuur (VHR), waterkwaliteit (KRW) en klimaat in samenhang te bereiken. Het eerste scenario gaat uit van een maximale inzet van technologie bij zoveel mogelijk behoud van de landbouwproductie. Het tweede scenario gaat uit van een landbouw die natuurinclusief wordt. In beide scenario’s komen de doelen in 2050 binnen bereik. Maar er zijn grote verschillen voor de rol van de landbouw in Nederland, het type natuur dat profiteert, en het aanzicht van het landelijk gebied. Lees verder

4. VN-commissie publiceert nieuwe leidraad voor beheer grensoverstijgende wateren

Bron-tot-zee-waterbeheer in grensoverstijgende stroomgebieden, dat is het onderwerp van een nieuwe leidraad van de Economische Commissie voor Europa van de Verenigde Naties. ‘Deze kan helpen bij het vergroten van het besef dat samenhangend, grensoverstijgende waterbeheer nodig is.’

De Economische Commissie voor Europa van de Verenigde Naties (UNECE) is een van de vijf regionale organisaties van de Verenigde Naties. Onder de vlag van deze commissie werd in 1992 het waterverdrag van Helsinki gesloten, waarin afspraken zijn gemaakt over het waterbeheer van grensoverstijgende wateren. Lees verder

5. STOWA bundelt herinrichtingsmaatregelen die fysisch-chemische waterkwaliteit verbeteren

Om waterschappen te helpen met het verbeteren van fysisch-chemische waterkwaliteit bij (her)inrichting van beken, sloten en kanalen, heeft de STOWA een overzicht gemaakt van ingrepen die daaraan bijdragen.

Herinrichtingsprojecten van beken, sloten en kanalen worden meestal uitgevoerd vanwege een ecologisch doel of waterkwantiteitsopgave. Zelden zijn herinrichtingsmaatregelen gericht op het verbeteren van de fysisch-chemische waterkwaliteit als doel op zich, aldus de STOWA. Herinrichting kan echter ook aangegrepen worden om (al dan niet naast andere doelen) de waterkwaliteit te verbeteren. Lees verder

6. Nieuwsbrieven en bijeenkomsten

Bijeenkomsten

  • Symposium – Polderbreed Academie
    Hoe zorgen we dat bodem en ondergrond écht meewegen in ruimtelijke keuzes? En hoe benutten we data, samenwerking en praktijkkennis om maatschappelijke opgaven te versnellen? Tijdens het mini-symposium van de Polderbreed Academie op donderdag 13 november bij Aeres Hogeschool Almere gaan we hierover met elkaar in gesprek.

7. Nieuws over de Omgevingswet

8. Nieuws over Biodiversiteit en duurzaam bodemgebruik

9. Nieuws over Circulaire economie

  • Kabinet wil circulariteit niet zelf normeren of beprijzen
    Het dinsdag gepubliceerde plan om van de Nederlandse economie een kringloop te maken, is niet genoeg om dat te bereiken. In de nieuwe versie van het zogeheten Nationaal Programma Circulaire Economie staan ‘vooral veel intenties en plannen’, schrijft het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). De politiek moet die plannen uitwerken en vastleggen om bedrijven zekerheid te geven.

10. Nieuws over de energietransitie

  • Helft Nederlanders vreest hoge kosten door energietransitie
    Bijna de helft (45 procent) van de Nederlanders vreest voor negatieve financiële gevolgen van de energietransitie, meldt de ANWB op basis van onderzoek onder bijna 2000 mensen. Zij zijn vooral bezorgd over stijgende energiekosten. Dit geldt volgens de onderzoekers niet alleen voor huishoudens met een laag inkomen, maar ook voor bijna de helft van de modale inkomensgroep.
  • Netcongestie frustreert waterschappen in halen duurzaamheidsdoelen
    De netcongestie hindert de waterschappen in de doelstelling om energieneutraal te worden. Ook zorgt de congestie ervoor dat projecten stilliggen of vertraagd worden, waardoor het halen van andere doelen wordt gefrustreerd. Dan gaat het om uitbreidingen van zuiveringen met nabehandelingsinstallaties, renovaties, opwaarderen van biogas naar groen gas, aansluiten van rioolgemalen op het net.

11. Nieuws over klimaatverandering, -adaptatie en Bodemdaling

  • ‘Laat de ruimte mee veranderen met het klimaat’ | Klimaatadaptatie | Deltanieuws
    De Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) en de Wetenschappelijke Klimaatraad (WKR) waarschuwden in recente adviezen dat klimaatverandering grote ruimtelijke gevolgen heeft. Het is steeds minder vanzelfsprekend dat waterbeheerders altijd en overal in Nederland het watersysteem naar hun hand weten te zetten. Wateroverlast of watertekorten zullen steeds vaker optreden. Overheden, burgers en bedrijven zullen hun ruimtegebruik daarom moeten aanpassen aan de veranderende omstandigheden. Dat betekent grote veranderingen voor het ruimtelijke ordeningsbeleid en het waterbeheer in ons land. Om die veranderingen te helpen realiseren adviseerde de Rli het kabinet vorig jaar om een waterkalender op te stellen; de WKR voegde daar recent een klimaatadaptatietoets aan toe.
  • Handreiking Veilige Klimaatadaptatie krijgt vervolg – Kennisportaal Klimaatadaptatie
    Klimaateffecten vragen om steeds meer aandacht voor onze veiligheid. De veiligheidsregio’s spelen hierin een grote rol. Na heet eerste deel van de Handreiking Veilige Klimaatadaptatie is nu deel 2 verschenen. In dit nieuwe deel gaat het om de praktijk: welke onderwerpen en maatregelen zijn belangrijk bij het geven van advies? En hoe kun je die bespreken met gemeenten, bedrijven en andere partners?
  • Warmer, natter en droger: wat betekent dit voor de zorg? – Kennisportaal Klimaatadaptatie
    Wat betekent klimaatverandering nu en in de toekomst voor zorgaanbieders, koepelorganisaties, zorgverzekeraars en beleidsmakers binnen en buiten de zorgsector? TwynstraGudde deed er in opdracht van het ministerie van VWS een verkennend onderzoek naar. Een van de conclusies: er zijn nog amper kaders die zorgaanbieders houvast geven om te bepalen wat van hen nodig is, onder andere op het gebied van kwaliteitsnormen, beleid of regelgeving.

12. Nieuws over (grond)water

  • DAW Impulsregeling jaagt samenwerking tussen waterschappen en boeren aan
    De tijdelijke Impulsregeling van het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW) blijkt een versneller voor regionale projecten in het agrarisch waterbeheer. Volgens een tussentijdse evalutatie zijn er inmiddels 18 aanvragen ingediend, 56 deelprojecten toegekend en lopen er nog 7 aanvragen. Het gaat veelal om initiatieven waarin meten, kennisuitwisseling en organisatiekracht centraal staan – van bodemvochtsensoren tot studiegroepen en gerichte monitoring. Daarmee groeit de gezamenlijke aanpak van voldoende, schoner en gezonder water in agrarische gebieden.
  • ZeeWijzer mobiliseert kiezers om zee en oceaan beter te beschermen
    Wat zeggen de politieke partijen in hun verkiezingsprogramma’s over de bescherming van zeeën en oceanen? Dat is te zien in de nieuwe ZeeWijzer, een initiatief van twee jonge oceaanwetenschappers. Van watervervuiling tot windparken op zee en van bodemverstorende visserij tot koraal in het Caribisch Gebied – de verschillen zijn groot.
  • Blijven beschermen tegen zeespiegelstijging of meebewegen? ‘Tijd voor maatwerk’
    Op dit moment worden de financieel-economische effecten van mogelijke strategieën voor adaptatie aan zeespiegelstijging nog niet op een eenduidige en systematische manier meegenomen. Het is belangrijk dat daar snel verandering in komt, stellen onderzoekers van Deltares, de TU Delft en de Vrije Universiteit Amsterdam. In een nieuwe publicatie in wetenschappelijk tijdschrift Nature Climate Action beschrijven ze waarom dit belangrijk is en hoe het beter kan. Bart Rijken (onderzoeker water, landgebruik en toekomstscenario’s) en Wesley van Veggel (milieueconoom), beiden van Deltares, vertellen namens het onderzoeksteam over hun bevindingen.

13. Nieuws uit de regio

Vanuit of over de regio nog de volgende berichten:

Provincie Groningen

  • Noordelijke Rekenkamer: water en bodem nog niet altijd sturend in Groningen, Friesland en Drenthe
    In het beleid van de provincies Groningen, Fryslân en Drenthe krijgt het principe ‘water en bodem sturend’ steeds meer gestalte, maar in de praktijk is water nog onvoldoende leidend in de ruimtelijke ordening. Dat concludeert de Noordelijke Rekenkamer in een gister gepubliceerd advies naar aanleiding van onderzoek naar het provinciaal beleid op het gebied van waterveiligheid, waterkwantiteit, grond- en oppervlaktewaterkwaliteit en drinkwater.

Waddengebied vraagt aandacht voor duisternis met vampiercampagne – Nieuws uit Noord-Groningen
Met een knipoog naar mythische nachtwezens wil de organisatie op een luchtige manier aandacht vragen voor een serieus onderwerp: het belang van duisternis voor mens, dier en natuur. 

Provincie Fryslan

Provincie Drenthe

Provincie Overijssel

Provincie Flevoland

Provincie Gelderland

  • Bouw grootste archeologische schatkamer van Nederland van start
    De bouw van het nieuwe archeologisch depot Nijmegen en Gelderland is begonnen. Het bestaande archeologisch depot van gemeente Nijmegen, aan de Nieuwe Dukenburgseweg, wordt uitgebreid met nieuwbouw.
  • Investering in uitbreiding Electricity Campus Arnhem
    Met gebiedsontwikkelaar City Developer-S investeren we in de verdere ontwikkeling van de Electricity Campus in Arnhem. Met de investering verduurzamen en renoveren we het monumentaal vastgoed op het voormalige KEMA-terrein en maken we van Arnhem een aantrekkelijke energiehotspot.
  • Grenzen aan de wolf in Gelderland
    Provincie Gelderland wil grenzen stellen aan de wolf in Gelderland. In nieuw wolvenbeleid staat hoe het college wil toewerken naar een meer beheersbare situatie. “We verbreden de subsidie voor preventie en gaan probleemwolven sneller aanpakken”, aldus gedeputeerde Harold Zoet.

Provincie Utrecht

Provincie Noord-Holland

  • Duurzaam onderhoud in Noord-Holland
    Elke dag zijn aannemers van Rijkswaterstaat aan het werk op en langs de Rijkswegen om de (vaar)weggebruikers in staat te stellen veilig naar hun bestemming te reizen. Dit dagelijkse onderhoud is niet altijd zichtbaar maar wel belangrijk. Bij dit onderhoud speelt duurzaamheid steeds meer een grotere rol.
  • Amsterdamse huizen krijgen warmte uit rioolwater
    Het water uit het riool heeft afhankelijk van het seizoen een temperatuur van 10 tot 25 graden. Een warmtewisselaar onttrekt de warmte aan het rioolwater. Via een slim leidingennet gaat het dan naar een warmtepompinstallatie, die de temperatuur opwaardeert tot het niveau waarmee de huizen kunnen worden verwarmd.

Provincie Zuid-Holland

Provincie Zeeland

Provincie Noord-Brabant

Provincie Limburg

Caribisch Nederland