Week-nieuwsbrief RWS Bodem en Ondergrond (42 2025)

1. Kamerbrief over bestuurlijke afspraken Zeeland staalslak

Staatssecretaris Aartsen (Openbaar Vervoer en Milieu) informeerde op 30 september 2025 de Tweede Kamer over de afspraken uit het bestuurlijk overleg van 24 september 2025 met de Gedeputeerde van Zeeland en Zeeuwse gemeenten. Dit bestuurlijk overleg ging over een verbod op de toepassing van staalslak in oppervlaktewateren. Lees verder

2. Bedrijven moeten blusschuim PFAS-vrij maken

De Europese Unie werkt stapsgewijs aan een verbod op PFAS in brandblusschuim. Ook PFOA, een bekende PFAS-variant, is vanaf 4 december 2025 in blusschuim verboden. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) raadt bedrijven aan meteen over te stappen op een volledig PFAS-vrij alternatief. De inspectie kan na december onaangekondigd langskomen voor een controle. Lees verder
Zie ook Bedrijven moeten blusschuim PFAS-vrij maken | Nieuwsbericht | Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT).

3. DAW Impulsregeling is krachtige motor achter tientallen projecten

De DAW Impulsregeling is een krachtige motor achter tientallen projecten die bijdragen aan voldoende, schoner en gezonder water in agrarische gebieden. De subsidieregeling stimuleert de samenwerking tussen waterschappen en boeren. Inmiddels zijn er 18 aanvragen ingediend, 56 deelprojecten toegekend en lopen er 7 aanvragen. 

In ruim de helft is meten onderdeel van het project zoals het doen van N-mineraalmetingen of de inzet van bodemvochtsensoren. Verder staan ‘kennis en advies’ en ‘organiseren en samenwerking’ in de top 3 van genomen maatregelen binnen de projecten.  Lees verder

Zie ook: DAW Impulsregeling LinkedIn slider.

4. Nog eens ruim honderd locaties met staalslakken ontdekt

Op zeker 216 plekken in Nederland zijn staalslakken gebruikt. Dat is bijna twee keer zoveel als eerder werd aangenomen, blijkt uit onderzoek van NU.nl en Investico, dat op gang kwam na tips van lezers. Dankzij die meldingen ontdekten journalisten ruim honderd nieuwe locaties waar staalslakken liggen. Omdat overheden en aannemers het gebruik van het grindachtige materiaal lange tijd niet hoefden bij te houden, was er geen landelijk overzicht van de locaties waar het restproduct uit de staalindustrie ligt. Lees verder

5. Kennisdag Zoetwater 2025: van grote opgaven naar concrete voorbeelden

De Kennisdag Zoetwater werd dit jaar druk bezocht. Medewerkers van overheden, adviesbureaus, kennisinstituten en drinkwaterbedrijven brachten hun kennis en expertise mee om samen te onderzoeken hoe we Nederland weerbaar kunnen maken tegen droogte en zoetwatertekorten. “De opgaven worden groter,” stelt dagvoorzitter Niko Wanders. “Dus we staan voor keuzes met maatschappelijke impact.” Lees verder

6. Nieuwsbrieven en bijeenkomsten

Bijeenkomsten

  • Bodem- en compostwormen in de landbouw – de vergeten helden van de bodem – 13 november 2025
    Hoewel ze zelden in het middelpunt van de belangstelling staan, spelen bodemwormen een sleutelrol in de landbouw. Hun gedrag, hun invloed op de bodemstructuur en hun samenwerking met micro-organismen maken hen tot ware ingenieurs van een gezonde, vruchtbare bodem. Toch blijft hun potentieel onderbenut, zowel in onderzoek als in de praktijk. Tijdens deze studiemiddag duiken we in de fascinerende wereld van de bodemworm, met aandacht voor hun ecologische én economische waarde. Van Darwin tot de nieuwste inzichten uit Europese onderzoeksprojecten: wat kunnen we leren van deze bescheiden beestjes – en hoe zetten we ze effectiever in voor een duurzame landbouw?
  • Samenleven met bacteriën, hoe doen we dat? –  Dinsdag 25 november 2025 | 13:00 – 17:30 uur 📍 ARTIS en Micropia, Amsterdam. Bacteriën: vaak zien we ze als ziekmakers, maar ze zijn óók onze bondgenoten. Ze helpen bij gezonde bodems, het zuiveren van water, zelfherstellende materialen en zelfs het opwekken van energie. Tijdens deze middag ontdek je wat de bijdrage van bacteriën aan onze leefomgeving is en ga je in gesprek over de kansen en dilemma’s van toepassingen. Je bent van harte welkom bij deze bijeenkomst van de Lichtkogel over bacteriën.

7. Nieuws over de Omgevingswet

8. Nieuws over Biodiversiteit en duurzaam bodemgebruik

  • ISO lanceert ’s werelds eerste biodiversiteitsnorm om het handelen van bedrijven te begeleiden – ESG Nieuws
    De Internationale Organisatie voor Standaardisatie (ISO) heeft ’s werelds eerste wereldwijde norm gelanceerd die organisaties helpt biodiversiteit te meten, te beheren en ernaar te handelen. Vandaag aangekondigd tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van ISO 2025 in Kigali: ISO 17298: Biodiversiteit voor organisaties – Richtlijnen en vereisten creëert een uniform kader waarmee bedrijven en instellingen hun afhankelijkheden, risico’s en impact op de natuur kunnen evalueren en deze inzichten kunnen omzetten in concrete acties.

9. Nieuws over Circulaire economie

10. Nieuws over de energietransitie

11. Nieuws over klimaatverandering, -adaptatie en Bodemdaling

12. Nieuws over (grond)water

  • Evides leent 200 miljoen van Europese Investeringsbank voor toekomstbestendige drinkwatervoorziening
    De Europese Investeringsbank (EIB) verstrekt een lening van 200 miljoen euro aan drinkwaterbedrijf Evides om de drinkwatervoorziening in Zuidwest-Nederland te versterken en toekomstbestendig te maken. De financiering maakt deel uit van een investeringsprogramma van ruim een miljard euro dat Evides de komende vijf jaar uitvoert. Met het geld wil het waterbedrijf zijn infrastructuur moderniseren, nieuwe leidingen aanleggen en investeren in extra zuiveringscapaciteit, onder meer in Kapelle.
  • Argumentenfabriek buigt zich over waterwereld
    Hoe zit de waterwereld nu precies in elkaar: wie is waar verantwoordelijk voor en hoe is dat beleidsmatig verankerd? Adviesbureau De Argumentenfabriek stort zich de komende maanden op deze, en andere, vragen om in juni volgend jaar met een handboek te komen voor bestuurders, beleidsmakers en het bedrijfsleven.
  • ‘Zorgen over waterveiligheid nemen toe, maar risico’s worden nog onderschat’
    De afgelopen vijf jaar zijn Nederlanders zich meer zorgen gaan maken over waterveiligheid. Ze houden er ook rekening mee bij het kopen van een huis. Tegelijk onderschatten zij het risico op overstromingen. Dat blijkt uit onderzoek dat het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) liet uitvoeren.

13. Nieuws uit de regio

Vanuit of over de regio nog de volgende berichten:

Provincie Groningen

  • ‘Hier komt niet de zoveelste spiegelende blauwe zee’
    ‘Kijk, hier komt zonnepark Mokkenburg’, wijst Martijn van der Glas naar een zeven hectare groot weiland. De projectleider klimaat en energie bij de natuur- en milieufederatie Groningen ziet dat de pachtboer net klaar is om zijn zoveelste snede gras binnen te halen. Het zal vermoedelijk zijn laatste rondje zijn, want de vergunning voor energieprojectenontwikkelaar Novar is onherroepelijk geworden. Het perceel ligt ingeklemd tussen het grote Van Starkenborghkanaal en de spoorlijn Groningen-Leeuwarden. De kerktoren van het dorp Noordhorn (gemeente Westerkwartier) is net zichtbaar.
  • Kogel is door de kerk: Groningen krijgt AI-fabriek – RTV Noord
    De komst van een ‘AI-fabriek’ in Groningen is officieel. De Europese Unie investeert ruim 71 miljoen euro in het project, waardoor de financiering rond is. Samen met bijdragen van het Rijk en de Economische Agenda van Nij Begun komt de totale investering uit op zo’n 200 miljoen euro.

Provincie Fryslan

  • Verkenning voor zonne-energie langs snel- en autowegen in Fryslân – Gemeente Heerenveen
    De gemeenten Leeuwarden, Heerenveen, Weststellingwerf en Smallingerland willen in samenwerking met Rijkswaterstaat de mogelijkheden verder verkennen om zonne-energie op te wekken langs de wegen A32, A7 en N31. Hiervoor tekenden zij op 6 oktober een intentieverklaring. Het initiatief is onderdeel van het programma Opwek van Energie op Rijksvastgoed (OER). Hierbij stelt het Rijk grond beschikbaar voor energieprojecten in opdracht van het ministerie van Klimaat en Groene Groei.
  • Mogelijk meer budget voor vrijwillige stoppers in Fryslân – Nieuwe Oogst
    Gedeputeerde Staten van Fryslân gaan opnieuw 2,7 miljoen euro indienen bij het Rijk voor de regeling Gebiedsgerichte Beëindiging van Veehouderijlocaties. Dat heeft het college dinsdag besloten.

Provincie Drenthe

  • Geen kernafval in de bodem, VVD en BBB morrelen daar voorzichtig aan – RTV Drenthe
    Geen kernafval in de Drentse bodem. Dat was het Drentse politieke standpunt en dat blijft het volgens gedeputeerde Henk Jumelet (CDA) namens Gedeputeerde Staten (GS). Maar binnen diezelfde GS zijn er twee coalitiepartijen die wel kernenergie willen en daarom ook vinden dat je zelf moet kijken naar een oplossing voor het kernafval.
  • ‘De Nedersaksenlijn gaat er komen’
    Het papierwerk voor de Nedersaksenlijn kan beginnen. Demissionair staatssecretaris Thierry Aartsen (Openbaar Vervoer) heeft maandag in Emmen het startsein gegeven voor de eerste onderzoeken die uiteindelijk moeten leiden tot de spoorlijn die Groningen en Twente met elkaar verbindt. Wanneer de eerste treinen over het traject rijden, is niet bekend. ‘Maar de Nedersaksenlijn gaat er komen’, liet Aartsen weten.

Provincie Overijssel

Provincie Flevoland

Provincie Gelderland

  • Acties tegen klimaatveranderingen en wateroverlast – Arnhemse Koerier
    Ook de komende jaren zijn er in heel Arnhem tal van acties om wateroverlast te verminderen en de effecten van hitte en droogte tegen te gaan. 
    Het gaat om grote projecten zoals de verdere aanleg van het Koele Netwerk en het klimaatbestendig maken van het Willemsplein. Ook blijven er verschillende mogelijkheden voor inwoners, ondernemers en instellingen die zelf hun steentje willen bijdragen. “Zo werkt Arnhem verder aan een stad die klaar is voor het klimaat van de toekomst”, aldus de gemeente. 
  • Opnieuw veel belangstelling voor biodiversiteitssubsidie
    Provincie Gelderland kreeg zoveel aanvragen voor de subsidie biodiversiteit en landschap, dat het budget van € 2,5 miljoen in één dag op was. In totaal kwamen er 43 aanvragen binnen, samen goed voor € 4,9 miljoen aan projecten in stad en landelijk gebied.
  • 7 keuzes voor Gelderland: wat vindt u ervan?
    We vernieuwen onze omgevingsvisie. Daarin maken we keuzes over ‘wat’ waar kan, en mag binnen Gelderland. Denk aan: wonen, werken, natuur, water, energie en vervoer. Gedeputeerde Staten (GS) stellen 7 belangrijke ruimtelijke keuzes voor. Hierover gaan we graag met u in gesprek.

Provincie Utrecht

Provincie Noord-Holland

Provincie Zuid-Holland

  • Zuid-Hollandse politiek baalt van proces windturbines
    De Zuid-Hollandse politiek baalt van de gang van zaken rond de mogelijke komst van windturbines in het Groene Hart. Het college heeft vooral in de communicatie over de te doorlopen procedure fouten gemaakt, vindt een groot deel van de Provinciale Staten. De nieuwe gedeputeerde Arno Bonte van GroenLinks-PvdA, opvolger van de na zes jaar vertrokken Berend Potjer, erkende in zijn eerste debat dat er wat dat betreft ‘een verbeterslagje’ te maken is.
  • Westnijlvirus vastgesteld bij paard in Zuid-Holland – eerste geval in Nederland – Horses
    In Zuid-Holland is bij een zesjarig paard het westnijlvirus vastgesteld. Het dier testte positief op antilichamen tegen het virus, wat duidt op een recente infectie. De besmetting werd ontdekt via het Nederlandse monitoringsprogramma en bevestigd door Royal GD en Wageningen Bioveterinary Research (WBVR). Het is de eerste keer dat een besmetting met dit door muggen overdraagbare virus bij een paard in Nederland is vastgesteld. In 2020 werden al meerdere gevallen bij mensen, vogels en muggen gevonden, maar in de jaren daarna leek het virus weg uit ons land.

Provincie Zeeland

Provincie Noord-Brabant

  • Helikopter onderzoekt Brabantse bodem – Brabant
    Vanaf halverwege oktober is in West-Brabant dagelijks een bijzondere helikopter te zien. Met een enorme hoepel onder zich, meet de helikopter de Brabantse ondergrond tot wel 300 meter diep. We verwachten dat de helikopter vanaf november ook in het Land van Altena vliegt.
  • Fabrikant Sabic moet PFAS-lozing in Westerschelde terugdringen
    Plasticfabrikant Sabic in Bergen op Zoom moet de lozingen van een PFAS-stof in de Westerschelde beperken. De rechtbank Oost-Brabant oordeeltdat het bedrijf in 2025 en 2026 niet meer dan 2,75 kilo PFBS (perfluorbutaansulfonzuur) per jaar in het afvalwater mag lozen. De fabrikant had bezwaar gemaakt tegen de norm, maar dat bezwaar is verworpen.

Provincie Limburg

  • Limburg slikt kritiek in op Duits plan voor Britse vliegbasis
    De provincie Limburg maakt toch geen officieel bezwaar tegen de bouw van een industrie- en bedrijventerrein op een voormalige Britse vliegbasis in het Duitse Elmpt, net over de grens bij Roermond. Limburg is bezorgd over de stikstofuitstoot van het zogeheten Javelin Park en kondigde onlangs aan in beroep te gaan. Daarop komt de provincie nu terug na overleg met de betrokken Duitse overheden. Zo’n stap zou de samenwerking tussen de provincie en de Duitse buren ‘drastisch belemmeren’, zegt gedeputeerde Michael Theuns.
  • Natura 2000-beheerplan Grensmaas is vastgesteld
    Het Natura 2000-beheerplan voor de Grensmaas is vastgesteld. Met dit plan willen we het leefgebied van de planten en dieren die er thuis horen behouden en verbeteren. Tegen dit plan kan in beroep worden gegaan.

Caribisch Nederland