maandag 11 augustus 2025

Week-nieuwsbrief RWS Bodem en Ondergrond (32 2025)

1. Rapportage ‘De Staat van Ons Water’ aangeboden aan Tweede Kamer

Demissionair minister Robert Tieman van Infrastructuur en Waterstaat heeft eind juli de jaarlijkse rapportage De Staat van Ons Water (2024) aangeboden aan de Tweede Kamer. De rapportage is onderdeel van de zogeheten Verzamelbrief Water, waarin de minister de Kamer informeert over de stand van zaken binnen het Nederlandse waterdomein. De rapportage biedt een breed overzicht van ontwikkelingen binnen het waterbeleid, variërend van dijkversterking tot waterkwaliteit en natuurherstel. Lees verder

2. Natuurherstel voor klimaat weerbaarheid in grensregio: plannen SPONGE-project ontvouwd  

Met het nieuwe Europese project SPONGE willen overheden en natuurorganisaties uit België, Duitsland en Nederland overstromingen en droogte aanpakken via dertig natuurlijke oplossingen. Het project wordt medegefinancierd door het Europese Interreg-programma en beschikt over een budget van ruim 6,5 miljoen euro. De start van de uitvoering staat gepland voor oktober 2025. Lees verder

3. Landelijke aanpak voor duurzaam beverbeheer

Het Rijk, provincies, Rijkswaterstaat, waterschappen en ProRail hebben een landelijke beveraanpak ontwikkeld voor het beheer van de snelgroeiende populatie in Nederland. Dit moet schade door graverij aan dijken beperken zonder de beschermde status van de bever aan te tasten. De afspraken worden de komende tijd verder uitgewerkt.

Sinds de herintroductie van de bever in 1988 is de populatie explosief gegroeid tot ruim 7.000 exemplaren. De terugkeer van deze beschermde diersoort draagt bij aan ecologisch herstel en een grotere biodiversiteit. Tegelijkertijd veroorzaakt de bever steeds vaker schade door graverij aan dijken, oevers en andere infrastructuur. De waterschappen investeerden al miljoenen in het herstellen van schade om overstromingen te voorkomen en in preventieve maatregelen om graverij door bevers tegen te gaan. Lees verder

4. Na strand Ameland nu ook de zeebodem met zand versterkt

Op het strand van Ameland-West is de afgelopen maanden ongeveer 2 miljoen m³ zand uit de Noordzee aangebracht. De werkzaamheden op dit deel van het eiland zijn afgerond.

De baggerschepen varen nu door naar Ameland-Oost, waar extra zand wordt aangebracht op de zeebodem voor het strand. Dat zand kan geleidelijk aanspoelen op het strand en vervolgens doorstuiven naar de duinen. Daardoor blijven de duinen en het strand behouden die het eiland beschermen tegen de zee en kan de kust meegroeien met de stijgende zeespiegel. Lees verder

5. EU breidt lijst invasieve exoten uit

De Europese Unie (EU) heeft 26 nieuwe planten- en diersoorten toegevoegd aan de zogeheten Unielijst van invasieve exoten. Deze soorten vormen een bedreiging voor de natuur, omdat ze inheemse soorten kunnen verdringen, ziekten overbrengen of schade veroorzaken aan ecosystemen. Het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) ondersteunt deze maatregel, die is bedoeld om de biodiversiteit te beschermen. Lees verder

6. Nieuwsbrieven en bijeenkomsten

• Nieuwsbrief Land+water
• Nieuwsbrief EmConSoil

7. Nieuws over de Omgevingswet

• Ondermaatse omgevingsdiensten naderen deadline
  Dodelijke zinnen waren het in de eerste voortgangsrapportage omgevingsdiensten van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, gewijd aan de Regionale Uitvoeringsdienst Limburg-Noord (RUDLN). Er waren ‘geen ontwikkelingen gemeld’, ten aanzien van de in het Plan van Aanpak genomen maatregelen, bracht het ministerie afgelopen april naar voren. In combinatie met andere gebreken was het daardoor ‘niet aannemelijk dat de RUDLN op 1 april 2026 robuust is’.
• Nieuwe handreiking voor gebiedsontwikkeling in STOP/TPOD | VNG
  Vanaf 1 januari 2026 kunt u voor het wijzigen van het omgevingsplan geen gebruik meer maken van TAM-IMRO. Om gebiedsontwikkelingen juridisch mogelijk te maken, is werken met STOP/TPOD noodzakelijk.

De VNG ondersteunt u daarbij met de nieuwe handreiking Gebiedsontwikkeling in STOP/TPOD. Deze handreiking biedt u werkinstructies en praktische aanwijzingen en helpt u om planwijzigingen zorgvuldig vorm te geven,  ook als uw integrale omgevingsplan nog in opbouw is.

8. Nieuws over Biodiversiteit en duurzaam bodemgebruik

•  

9. Nieuws over Circulaire economie

• Zware straffen voor illegale export kunststofafval na onderzoek ILT-IOD | Nieuwsbericht | Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT)
  Een man uit Uithoorn is door de rechtbank Rotterdam veroordeeld voor het illegaal exporteren van 18 containers vol kunststofafval naar Azië en Afrika. In deze landen ontbreekt vaak goede afvalverwerking, waardoor het afval op open stortplaatsen belandt of ongecontroleerd wordt verbrand. Dit leidt tot ernstige milieuschade en gezondheidsrisico’s.

10. Nieuws over de energietransitie

• Vurig pleidooi voor aannemen nieuwe warmtewet
  Een coalitie van acht partijen, waarin de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, het Interprovinciaal Overleg, Aedes, Bouwend Nederland, Energie Beheer Nederland, Energie Samen, Netbeheer Nederland en Vereniging Eigen Huis zijn verenigd, doen een oproep aan de Eerste Kamer de wet collectieve warmte (Wcw) aan te nemen.

11. Nieuws over klimaatverandering, -adaptatie en Bodemdaling

• Onderhoud aan stormvloedkeringen vertraagd
  Onderhoudswerkzaamheden aan vijf stormvloedkeringen hebben jarenlange vertraging opgelopen. Dat meldt Rijkswaterstaat in een reactie op vragen van het ANP. Het gaat om de Oosterscheldekering, de Haringvlietsluis, de Maeslantkering, de Hartelkering en de Hollandse IJsselkering.
  

12. Nieuws over (grond)water

• Actieplan STOWA vraagt om oog voor historisch bewustzijn bij waterveiligheidsprojecten
  ‘Om te begrijpen waar we nu staan, waar we willen zijn en hoe we daar kunnen komen’ heeft kenniscentrum STOWA een actieplan en visie Waterweren & Cultuurhistorie opgesteld. In het plan, dat de stichting maandag op haar website publiceerde, wordt aanbeveling gedaan cultuurhistorie een vanzelfsprekend onderdeel te laten worden van waterveiligheidsopgaven, en de waterveiligheidsgereedschapskist te vullen met ‘zowel gangbare als innovatieve vergeten technieken’.
• Droogte-update: grote verschillen tussen Noord en Zuid, natuur vraagt om meer regen en tijd
  Het wisselvallige weer van de afgelopen periode heeft gezorgd voor een verlichting van de droogte, maar de natuur wordt ‘hard geraakt’. Dat meldt de Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling van het Watermanagementcentrum Nederland op de Droogtemonitor, die wordt bijgehouden met bijdragen van de waterschappen, Rijkswaterstaat, het KNMI, de provincies, Vewin en het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur.
• Hydrotheek: PFAS-pesticiden en grondwater: verkenning
  In de afgelopen jaren neemt het gebruik van PFAS-pesticiden toe. Vewin (Vereniging van waterbedrijven in Nederland) maakt zich zorgen over de mogelijke bedreiging van het grondwater als bron voor drinkwater door deze gewasbeschermingsmiddelen. In opdracht van Vewin heeft CLM een eerste verkenning uitgevoerd. Meer lezen? Klik op | details | volledige rapport.
• De belofte van circulair water – verkennende studie naar grootschalig effluenthergebruik
  Een circulaire waterketen met (vrijwel) volledig hergebruik van gezuiverd huishoudelijk afvalwater zou voor de waterkwaliteit, de zoetwatervoorraad én de milieu-impact van de waterketen wel eens de beste stap voorwaarts kunnen zijn, die ook nog eens betaalbaar is.

13. Nieuws uit de regio

Vanuit of over de regio nog de volgende berichten:

Provincie Groningen

• Provincie gaat verkeersveiligheidsonderzoek uitvoeren naar Mario Kart-bocht | OOG Groningen
  De provincie Groningen start een uitgebreid verkeersveiligheidsonderzoek naar de ‘Mario Kart-bocht’. Sinds de oplevering van de nieuwe verbindingsweg tussen de N7 en de N370 vorig jaar zomer hebben er diverse ongelukken plaatsgevonden.
• Tijdelijk gedoogbeleid voor woningisolatie in de provincie Groningen en Noord-Drenthe – RTV Zulthe
  De provincie Groningen heeft een tijdelijk gedoogbeleid vastgesteld voor het natuurvriendelijk isoleren van particuliere woningen. Dit maakt het mogelijk om huizen te isoleren zonder eerst een ecologisch onderzoek of vergunning te regelen. Dit kan alleen als de isolatie natuurvriendelijk gebeurt. Met dit beleid wil de provincie woningisolatie sneller maken én beschermde dieren veilig houden.

Provincie Fryslan

• Meer sierteelt, minder glastuinbouw en vee in Fryslân – Friesch Dagblad

Provincie Drenthe

• Drenthe keerde al €1 miljoen subsidie uit voor wolfwerende rasters – Boerderij
• Drenten wekken bovengemiddeld veel stroom op met zonnepanelen – RTV Drenthe
  Gemeenten in Drenthe scoren goed als het aankomt op opwekken van stroom door zonnepanelen. Alle Drentse gemeenten scoren hoger dan het landelijk gemiddelde van 1,4 kilowattpiek (kWp) per huis, met Tynaarlo als uitschieter (2,69 kWp).
• Het Drentse Landschap blij met oeverzwaluwwand: ‘Onze aanpak werkt’ – RTV Drenthe
  De zogeheten oeverzwaluwwand in het LOFAR-gebied tussen Buinen en Exloo is een succes. Dat zegt stichting Het Drentse Landschap. Bij een recente telling telde de organisatie minimaal 61 broedparen oeverzwaluwen.
• Regen stabiliseert neerslagtekort bij waterschap Drents Overijsselse Delta – Nieuwe Oogst

Provincie Overijssel

• Provincie Overijssel neemt maatregelen na fout bij Woo-publicatie – Provincie Overijssel
  Bij de publicatie van documenten in het kader van een Woo-verzoek zijn op vrijdag 1 augustus 2025 door een menselijke fout enkele niet-geanonimiseerde documenten online gezet. Het betrof documenten over een windaanvraag in de gemeente Kampen met daarin persoonsgegevens en concurrentiegevoelige informatie. Na ontdekking is de fout direct hersteld en zijn de betreffende documenten van het online Woo-portaal verwijderd. In totaal zijn de stukken circa veertien uur online beschikbaar geweest.
• Landschap Overijssel koopt landgoed van 100 ha nabij Hengelo en maakt het geschikt voor extensieve recreatie – Pretwerk
• Waterschap meldt stabiel watertekort na recente regenbuien – Oost

Provincie Flevoland

• Herten en ganzen opgelet!
  De provincie Flevoland mag van de Raad van State edelherten in de Oostvaardersplassen voorlopig laten afschieten. In Gelderland zijn grauwe ganzen hun leven niet zeker: de provincie wil de helft laten neerknallen. Met een speciale taxi gaan de dode dieren direct naar de vleeswerker.
• Omroep Flevoland – Nieuws – Rechter geeft provincie toestemming om herten Oostvaardersplassen af te schieten
  De provincie Flevoland mag edelherten in de Oostvaardersplassen voorlopig laten afschieten. Dat heeft de Raad van State dinsdag besloten in een kort geding dat was aangespannen door de Stichting Aanpak Misstanden Natuurbeheer (Stamina).

Provincie Gelderland

• Geschoten ganzen gaan voortaan op het menu in plaats van in de vuilnisbak
  Om te voorkomen dat de vogels bij het afval terechtkomen, gaan jagers geschoten ganzen ter consumptie aanbieden aan restaurants of poeliers. In Gelderland gaat een zogenoemde ‘ganzentaxi’ rijden. In Noord-Holland zijn grote koelcellen bij boeren geplaatst.

Provincie Utrecht

• Voedselbossen in provincie Utrecht open voor publiek – Houtens Nieuws | Nieuws uit de regio Houten
  Dertien voedselbossen in de provincie Utrecht zijn zaterdag 23 augustus te bezoeken tijdens de Open Voedselbossendag. Deze voedselbossen liggen in de gemeenten Utrecht, Amersfoort, Zeist, Vijfheerenlanden, Houten, Utrechtse Heuvelrug, Leusden, Rhenen, Wijk bij Duurstede en Lopik. Bezoekers zijn welkom voor gratis rondleidingen, proeverijen en wandelingen.
• Tankstation plaatst grootste batterij in Woerden voor oplossen netcongestie en efficiënte laadinfrastructuur – Duurzaam Ondernemen
  In Woerden is recentelijk een batterijopslagsysteem van 1 megawattuur succesvol geplaatst bij BP Divers Woerden tankstation aan de Europabaan 2. De batterij, momenteel de grootste in de gemeente, wordt ingezet om lokaal opgewekte zonne-energie tijdelijk op te slaan en te gebruiken voor het laden van elektrische voertuigen via drie krachtige snelladers. Het project biedt een concrete oplossing voor het groeiende probleem van netcongestie.

Provincie Noord-Holland

• Solar Magazine – Noord-Holland legt plannen voor zonnepanelen langs snelwegen ter inzage
  De provincie Noord-Holland legt plannen ter inzage voor zonnepanelen langs de ‘Energieroute Noord-Holland’. Het plan ziet plaatsingsmogelijkheden voor zonneparken langs 5 snelwegen.
• Noord-Hollands Natuurfonds bestaat vijf jaar: 630.000 m² natuur veiliggesteld dankzij duizenden donateurs | Rodi
  Vijf jaar geleden lanceerde natuurorganisatie Landschap Noord-Holland een unieke crowdfundingactie met als doel om samen met betrokken inwoners grond te kopen om nieuwe natuur te realiseren. Dat is dringend nodig want door oprukkende bebouwing staat de ruimte en kwaliteit van natuur onder grote druk. Vijf jaar later zijn de resultaten van het Noord-Hollands Natuurfonds indrukwekkend: met steun van 7.700 donateurs werd maar liefst 1,1 miljoen euro bijeengebracht. Dat leidde tot negen grondaankopen samen goed voor meer dan 63 hectare nieuwe natuur.

Provincie Zuid-Holland

• –

Provincie Zeeland

• Feitencheck beroepschrift PFAS zwemwater Zeeland | RIVM
  In april 2025 heeft de Stichting Gezond Water (SGW) bij de Rechtbank Zeeland West Brabant beroep aangetekend tegen het besluit van de provincie Zeeland over de definitieve lijst zwemwaterlocaties voor 2025. De organisatie vindt dat de provincie bij de beoordeling van de zwemwaterkwaliteit onvoldoende rekening houdt met verontreiniging door per  en polyfluoralkylstoffen (PFAS). In opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) heeft het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) de feiten in het beroepschrift gecontroleerd. Daarnaast zijn inhoudelijke vragen van IenW over PFAS in zwemwater beantwoord. De details zijn te lezen in deze kennisnotitie.

Provincie Noord-Brabant

• Nieuwe subsidie voor voedselbossen in Noord-Brabant – Brabant
  Om duurzame landbouw én natuurontwikkeling te stimuleren stelt de provincie Noord-Brabant vanaf 20 augustus 2025 tot eind 2027 geld beschikbaar voor de aanleg van voedselbossen. Deze voedselbosregeling is interessant voor iedereen die een voedselbos wil aanleggen buiten het Natuurnetwerk Brabant.
• Bevers veroorzaken steeds meer schade in Noord-Brabant – Nieuwe Oogst
  Bevers bezorgen boeren niet alleen kopzorgen door te knagen aan gewassen, maar ook door dammen te bouwen en holen te graven. Dat leidt tot verzakkingen en overstromingen. Zo blijkt uit een enquête van ZLTO, uitgezet onder boeren en tuinders in Noord-Brabant.

Provincie Limburg

• Herstel brug Bosscherveld start in augustus 2025
  Na de succesvolle afronding van de nieuwe overlaatdam begin 2025 starten we eind augustus met het herstel van de brug bij Bosscherveld. Dit vormt een volgende belangrijke stap in de werkzaamheden om de infrastructuur in het gebied te verbeteren.
• Zuid-Limburg wil compensatie van bedrijven die winsten maakten met mijnbouw
  Gemeentes in Zuid-Limburg willen in gesprek met een aantal grote bedrijven over compensatie voor de gevolgen van de mijnbouw. Toen de steenkolenmijnen vijftig jaar geleden sloten, liet dat diepe sociaaleconomische sporen na in de regio. Een deel van de mijnen was bezit van de Staat, die na de sluiting in 1975 economische hulp bood aan het gebied. De andere mijnen werden geëxploiteerd door vier particuliere bedrijven. Zij gaven tot teleurstelling van veel Limburgers nooit compensatie.

Caribisch Nederland

1e bezoek Staatssecretaris Van Marum aan Sint Maarten, Aruba en Curaçao | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl
Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Eddie van Marum brengt van 10 tot 15 augustus een werkbezoek aan Sint Maarten, Aruba en Curaçao. Dit wordt zijn 1e reis naar het Caribisch deel van het Koninkrijk sinds hij de portefeuille Koninkrijksrelaties heeft overgenomen van zijn voorganger. Het bezoek van staatssecretaris Van Marum staat in het teken van een eerste kennismaking met de eilanden en de bestuurders. Belangrijke onderwerpen tijdens het werkbezoek zijn voedselzekerheid, de wederopbouw op Sint Maarten en economische ontwikkeling.