Week-nieuwsbrief RWS Bodem en Ondergrond (32 2025)

1. Eerste advies regeringscommissaris Omgevingswet

De regeringscommissaris voor de Omgevingswet Kars de Graaf heeft voor de eerste keer een advies gegeven over de doorwerking van een concept-wetsvoorstel op het stelsel Omgevingswet. Het gaat om een wetsvoorstel naar aanleiding van een arrest van het Hof van Justitie van de Europese Unie. Dat arrest heeft betrekking op de uitleg van het Verdrag van Aarhus over inspraak en toegang tot de (bestuurs)rechter bij Aarhus-besluiten. Het reparatiewetsvoorstel stelt aanpassingen voor aan de Algemene wet bestuursrecht en de Omgevingswet. Het voorstel staat ook bekend als de concept Reparatiewet ‘Varkens in Nood’. De regeringscommissaris doet in het advies een 5-tal aanbevelingen voor nadere toelichting of heroverweging van delen van het voorstel. Lees verder

2. Start kritiekperiode herziene beoordelingsrichtlijnen voor de productie van bouwstoffen

Schemabeheerder KIWA heeft het ontwerp van een aantal beoordelingsrichtlijnen (BRL’en) voor de productie van bouwstoffen gepubliceerd voor een kritiekronde. Het gaat om de BRL 5070, 5071, 5076, 5077 en 5080. Reageren kan tot en met 22 september 2025. Lees verder

3.  Groen licht voor pilotinstallatie veelbelovende PFAS-verwijdering technologie

Dankzij een kruisbestuiving tussen drie MKB-bedrijven is er een veelbelovende oplossing gevonden voor PFAS-verwijdering. Service in Separation (Servis) uit Kapelle, Sludge Treatment International (STI) uit Heinkenszand en Ferr-Tech uit Meppel ontwikkelden een technologie waarmee PFAS uit afvalwater kan worden afgebroken. Nog dit jaar wordt de technologie op pilotschaal getest bij een bedrijf in Zeeland. Lees verder

4. Monitor Omgevingswet: vooral kleine gemeenten worstelen

Het werken met de Omgevingswet krijgt in het tweede jaar na de invoering in meer gemeenten vorm, zo blijkt uit de deze maand uitgebrachte VNG-monitor. Achterstanden zijn er vooral bij kleinere gemeenten en de participatie bij ruimtelijke ontwikkelingen verloopt in weerwil van de ambitieuze doelstellingen van de wet vaak nog volgens het oude patroon.

Het gaat langzaam, soms tergend langzaam, maar het gaat vooruit. Dat is het beeld dat opdoemt van de implementatie van de Omgevingswet door gemeenten. Aan het eind van het eerste kwartaal had 39 procent van de gemeenten toepasbare regels beschikbaar die veelvoorkomende activiteiten in het Omgevingsloket naar laagdrempeliger Nederlands taal vertalen – 10 procent meer dan eind 2024. Lees verder

5. Nieuwe Sluis Terneuzen volledig in gebruik vanaf 1 augustus 2025

Op 1 augustus 2025 wordt de Nieuwe Sluis Terneuzen volledig in gebruik genomen. Dan is de Nieuwe Sluis een regulier onderdeel van het Noordzeesluizencomplex. Op 8 mei 2025 begonnen de proefvaarten door de Nieuwe Sluis Terneuzen . De nautische partijen (bootlieden, schippers, loodsen, sleepdiensten en operators) wilden onder beheerste omstandigheden ervaring opdoen met het bedienen van de Nieuwe Sluis, het varen en begeleiden van de schepen door de sluiskolk en het werken op het sluisplateau. Lees verder

6. Nieuwsbrieven en bijeenkomsten

  • Nieuwsbrief Land+Water

    Bijeenkomsten
  • Nu tijdelijk te zien de tentoonstelling Onderstebodem | ARTIS
    Deze tentoonstelling haalt het onderste letterlijk naar boven door onze relatie met de bodem grondig te onderzoeken.
  • Save the Date – Milieucafé: Leren van PFAS – 18 september
    PFAS-stoffen hebben ons veel gebracht – maar inmiddels weten we ook hoeveel schade ze kunnen aanrichten. Hoe zijn we hier beland? En belangrijker: wat kunnen we hiervan leren voor toekomstige casussen? Is een totaalverbod mogelijk? Hoe gaan we naar een echt groene chemie? Wat te doen met de onvermijdelijke uitzonderingen, zoals in de gezondheids-, landbouw- of energiesectoren?

7. Nieuws over de Omgevingswet

8. Nieuws over Biodiversiteit en duurzaam bodemgebruik

  • Gruttodoelen ‘nauwelijks realiseerbaar’
    Provincies verzetten zich tegen maatregelen die staatssecretaris Jean Rummenie wil nemen om het aantal grutto’s in Nederland te verhogen. Volgens Friesland, Groningen, Overijssel, Gelderland, Utrecht, Noord-Holland, Zuid-Holland en Zeeland zijn het ‘nauwelijks realiseerbare doelen’ en ontbreekt ook het geld hiervoor. Ze hebben hun gezamenlijke kritiek opgenomen in brieven aan de demissionair staatssecretaris van Natuur.
  • Denemarken verbiedt gebruik 23 PFAS-houdende bestrijdingsmiddelen
    Het Deense agentschap voor milieubescherming heeft het gebruik verboden van 23 bestrijdingsmiddelen met werkzame stoffen die in grondwater afbreken in trifluorazijnzuur (TFA). De stof wordt bij metingen aangetroffen in het Deense grondwater, wat drinkwaterbedrijven voor problemen stelt. Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) in Nederland bestudeert het Deense verbod.

9. Nieuws over Circulaire economie

  • Nieuwe handreiking beschikbaar: Circulaire economie op bedrijventerreinen – Duurzaam Ondernemen
    Hoe integreer je circulaire economie concreet in bestaande en nieuwe bedrijventerreinen? De handreiking ‘Ruimte voor circulaire economie op bedrijventerreinen in en om de stad’ biedt inspiratie door middel van praktijkvoorbeelden, kennis en ruimtelijke principes. Denk daarbij aan slimme combinaties tussen productie- en verwerkingsruimte, logistieke ruimte en gebruiksruimte voor circulaire bedrijfsgebouwen.

10. Nieuws over de energietransitie

11. Nieuws over klimaatverandering, -adaptatie en Bodemdaling

  • Amsterdam bereidt zich voor op keteneffecten bij extreem weer – Kennisportaal Klimaatadaptatie
    Wat gebeurt er als in een grote stad de stroom uitvalt of wegen onbegaanbaar zijn als gevolg van extreem weer? Deltares onderzocht dit voor de gemeente Amsterdam, samen met vitale aanbieders zoals Waternet, KPN, Liander en TenneT. Het onderzoek laat zien hoe keteneffecten kunnen ontstaan en geeft de gemeente handvatten om risico’s beter in kaart te brengen en maatregelen te plannen.

12. Nieuws over (grond)water

  • Inzicht in afstroming van hemelwater zonder dubbel werk met de BGT Inlooptool
    Inzicht in de afstroming van hemelwater wordt steeds belangrijker. Daarom heeft Nelen & Schuurmans een GIS-tool ontwikkeld die automatisch inzicht geeft in de werking van het stedelijk watersysteem op het gebied van wateroverlast en waterkwaliteit.
  • Rijkswaterstaat wint prijs voor innovatieve inspectie-app
    Rijkswaterstaat heeft internationale erkenning gekregen voor de ‘Digispectie-app’, een digitale innovatie die het inspecteren van dijken, dammen en duinen ingrijpend moderniseert. Tijdens de jaarlijkse Esri User Conference in het Amerikaanse San Diego ontving de organisatie op 16 juli de prestigieuze Special Achievement in GIS (SAG) Award.
  • Brak grondwater in Hollandse Duinen kan betrouwbare drinkwaterbron worden voor Dunea
    De winning en ontzilting van brak grondwater uit aquifers (grondwaterlichamen) in de Zuid-Hollandse duinen vormt een betrouwbare en stabiele methode voor drinkwaterbereiding, en kan tegelijkertijd de beschikbare zoetwatervoorraad in het duingebied vergroten. Dat blijkt uit onderzoeksresultaten van de Freshman-pilot van drinkwaterbedrijf Dunea en onderzoeksinstituten KWR en Deltares, die gepubliceerd zijn in het tijdschrift EU Research.

13. Nieuws uit de regio

Vanuit of over de regio nog de volgende berichten:

Provincie Groningen

Provincie Fryslan

  • Subsidie voor innovatieve landbouwprojecten in Fryslân, Groningen of Drenthe | SNN
    Heb jij een goed idee voor een innovatief samenwerkingsproject binnen de Friese, Groningse of Drentse landbouw? Vanaf 15 augustus 2025 vraag je in Fryslân en Groningen hiervoor weer de subsidie Samenwerken aan innovatie EIP aan. Je kunt de subsidie gebruiken om samen nieuwe producten, diensten of werkwijzen te bedenken of klaar te maken voor gebruik in de praktijk. De provincies zijn op zoek naar ideeën die helpen de landbouw duurzaam en toekomstbestendig te maken. De provincie Drenthe start in het najaar van 2025 met een subsidieronde. 
  • Friese wolvensubsidie breidt uit naar Noardeast-Fryslân na wolvenaanvallen – Nieuwe Oogst
    De subsidieregeling van provincie Fryslân voor wolfwerende rasters wordt tijdelijk uitgebreid naar gemeente Noardeast-Fryslân. Aanleiding zijn recente aanvallen van wolven op schapen in die gemeente.

Provincie Drenthe

Provincie Overijssel

Provincie Flevoland

Provincie Gelderland

  • Gelderse gemeenten stoppen met spuiten tegen processierups
    Steeds meer Gelderse gemeenten nemen afscheid van chemische bestrijdingsmiddelen tegen de eikenprocessierups. Van de 51 gemeenten in de provincie zijn er inmiddels 19 volledig gestopt met het gebruik van deze middelen. Vier andere zijn bezig met het afbouwen ervan. Dat blijkt uit een inventarisatie van Omroep Gelderland. Vijf jaar geleden gebruikte nog het merendeel van de gemeenten chemische bestrijding.
  • Ministerie van Maak! en Gelderland: samen de toekomst maken
    Er gebeurt iets bijzonders in Gelderland. Wij gaan namelijk met het Ministerie van Maak! een experiment aan. Samen met ontwerpers, bedrijven, onderzoekers, creatieve makers, ervaringsdeskundigen én inwoners leren we anders denken en doen bij belangrijke ruimtelijke vraagstukken.

Provincie Utrecht

Provincie Noord-Holland

  • CanalCleaner geplaatst om afdrijven Amsterdams plasticafval naar zee te voorkomen
    In de Oostertoegang naar het IJ, vlak naast station Amsterdam Centraal, is in opdracht van de gemeente Amsterdam deze week een ‘CanalCleaner’ geplaatst. Dit afvangsysteem, waarmee plasticafval via een vangarm in een fuik wordt gedreven, zal in ieder geval de komende vier maanden worden ingezet om plastic te onderscheppen voordat het richting IJ en uiteindelijk Noordzee stroomt. 
  • Hoeckelingsdam weer een natuurparadijs
    20 jaar geleden is in het IJmeer de Hoeckelingsdam aangelegd als compensatiemaatregel voor de bouw van IJburg. Deze luwtedam omsluit, samen met Polder IJdoorn en de Uitdammerdijk, de Kinselbaai. Door verzakking, stroming en golfslag zonk een deel van de dam weg onder water. Voor het behoud van de Hoeckelingsdam was herstel noodzakelijk. In de 2e helft van 2024 is dit herstelwerk van start gegaan.
  • Noord-Holland ziet kansen voor legaliseren PAS-melders Texel
    Al ruim een jaar doet de provincie een proef om voor de elf ‘illegaal’ werkende boeren op het eiland een oplossing te vinden. Door per gebied maatwerk toe te passen, denkt Noord-Holland dat vergunningverlening mogelijk is.

Provincie Zuid-Holland

Provincie Zeeland

  • ‘Zeeland en Rijk moeten kennis delen over komst kerncentrales’ | Energeia
    In de voorbereiding voor de mogelijke bouw van twee kerncentrales in Zeeland moeten Rijk en lokale overheden nauw samenwerken en kennis delen om te komen tot een goed Rijk-Regiopakket ter compensatie van de regio.
  • Nieuwe Sluis Terneuzen versterkt logistieke route Rotterdam-Parijs | evofenedex
    De Nieuwe Sluis Terneuzen is vanaf 1 augustus 2025 volledig in gebruik. De sluis is even groot als de sluizen in het Panamakanaal en geschikt voor grote zeeschepen. Via het Kanaal Gent–Terneuzen kunnen deze zeeschepen nu doorvaren tot aan de haven van Gent. De Nieuwe Sluis is onderdeel van het Noordzeesluizencomplex. Hierdoor neemt de capaciteit van de Noordzeesluizen flink toe. Schepen met een diepgang van 12,5 meter kunnen voortaan bij elk getij worden geschut, waar dat voorheen alleen bij hoogwater mogelijk was.

Provincie Noord-Brabant

Provincie Limburg

  • Nieuwe app moet beregening Limburg in kaart brengen – L1 Nieuws
    Een nieuwe app van het Waterschap Limburg moet beter inzicht geven in het watergebruik van Limburgse boeren. Het is geen onderwerp dat direct op het netvlies komt tijdens deze regenachtige zomerdagen. Maar Limburgse bestuurders steken veel energie in het waarborgen van Limburgs drinkwater op de lange termijn. En daar hoort ook grondwater bij.
  • Subsidie voor Zuid-Limburgse beken | ARK Rewilding Nederland
    ARK Rewilding Nederland ontvangt € 48.000,00 uit de kansenregeling van het programma Waterveiligheid en Ruimte Limburg (WRL). De subsidie wordt ingezet om de Hondsbohn en de Vaalsbroekermolenbeek, twee diep ingesneden beken in het stroomgebied van de Geul, opnieuw in te richten. Deze natuurlijke maatregelen dragen bij aan het verminderen van wateroverlast in het Gulpdal en de Selzerbeekdal.

Caribisch NederlandZonMw start zes gezondheidsprojecten op Caribische eilanden – Het nieuws van Bonaireoezicht in fase 3 blijft, totdat er een duidelijkere koers wordt uitgezet.