donderdag 31 juli 2025

Week-nieuwsbrief RWS Bodem en Ondergrond (29 2025)

1. Aangepaste BRL 1004-1 Kalkzandsteen ter visie

De schemabeheerder SKG-IKOB heeft het concept van de gewijzigde BRL 1004-1 voor het produceren van kalkzandsteen ter visie gelegd. Tot en met 15 augustus 2025 is reageren mogelijk op het concept. Lees verder

2. Onderzoek naar rivierbodem helpt bij voorspellen riviergedrag

Hoogwater in Limburg, 4 jaar geleden, vormde de aanleiding voor uitgebreid onderzoek naar het gedrag van de (Grens)Maasbodem. Hiervoor sloegen Rijkswaterstaat en Wageningen University & Research (WUR) de handen ineen. Het onderzoek geeft inzichten in wat er op de rivierbodem gebeurt en biedt handvatten om het gedrag van een rivier in de toekomst beter te kunnen voorspellen. Lees verder

3. RIVM geeft de ILT nieuwe inzichten om industriële PFAS-lozingen op te sporen

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) kan met behulp van een recent onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) beter industriële PFAS-lozingen opsporen. De studie heeft de titel PFAS-metingen in rioolwaterzuiveringen: Een vergelijking tussen huishoudelijk en industrieel afvalwater. Deze studie maakt het beter mogelijk onderscheid te maken tussen PFAS uit huishoudens en uit industriële bronnen. Lees verder

4. Meer zand voor de bodem van de Westerschelde

Vanaf juni tot najaar 2025 brengt Rijkswaterstaat  1 miljoen m³ Noordzeezand aan in de monding van de Westerschelde. Door getij en stroming verspreidt het zand zich geleidelijk over de bodem en naar de kust. Het zand draagt ook bij aan de veiligheid van het achterland. Door de kust te voeden met zand, blijft de Zeeuwse regio ook op de lange termijn beschermd tegen de zee. Lees verder

5. Vernieuwde VTH-handreiking beschikbaar

Er is een bijgewerkte versie van de handreiking ‘De Omgevingswet: de Rijksoverheid doet mee met vergunningverlening, toezicht en handhaving’. Deze vervangt de versie van december 2024 en is bedoeld om medewerkers bij gemeenten, waterschappen en omgevingsdiensten beter te ondersteunen. Lees verder

6. Nieuwsbrieven en bijeenkomsten

• Nieuwsbrief Land+Water
• Nieuwsbrief BRO

Bijeenkomsten

• Event Klimaatveiligheid: in verbinding met de partners – Kennisportaal Klimaatadaptatie
  Dit event over klimaatveiligheid brengt experts, beleidsmakers en hulpdiensten bij de veiligheidsregio’s, overige overheden en crisispartners samen om de impact van de effecten van klimaatverandering stevig te analyseren. De impact van extreem weer, hitte, droogte, overstroming, zware neerslag of zeer zware stormen en de rol van crisisbeheersing staan hierin centraal. Door middel van workshops, presentaties, discussies en praktijkvoorbeelden kun je op deze dag nieuwe oplossingen en samenwerkingsmogelijkheden verkennen.
• Kennisdag Zoetwater: voor iedereen die werkt aan wateruitdagingen van de toekomst – Kennisportaal Klimaatadaptatie

7. Nieuws over de Omgevingswet

• Organiseer zelf een werkplaats | Informatiepunt Leefomgeving
  Het programma Aan de slag met de Omgevingswet organiseerde de afgelopen jaren diverse werkplaatsen. Meerdere partijen werkten dan samen aan een gekozen thema. Wilt u, nu het programma is gestopt, zelf een werkplaats organiseren? Handvatten en tips kunnen u daarbij helpen.

8. Nieuws over Biodiversiteit en duurzaam bodemgebruik

• De bedreigde krabbenscheer gaat achteruit en dat wordt mede toegeschreven aan de Amerikaanse rivierkreeft
  De bedreigde waterplant krabbenscheer gaat achteruit in ons land. Waterbeheerders wijzen de invasieve Amerikaanse rivierkreeften aan als medeschuldige aan de verdwijning.
• Landelijk protocol voor aanpak bevers
  Een nationaal beverprotocol moet de schade van bevers aan dijken en andere waterkeringen beperken. De provinciale protocollen kunnen de prullenbak in, met de nieuwe werkwijze wordt gestreefd naar een landelijk eenduidige bestrijding van de bever. Doden van het dier blijft in de nieuwe aanpak een zaak van grote terughoudendheid.
• Expeditie naar de Doggersbank van start om diersoorten in beeld te brengen
  Stichting Doggerland is op expeditie naar de Doggersbank, op een dag varen van het vasteland. Er worden watermonsters genomen om beter in beeld te krijgen welke dieren er op en boven de zeebodem leven. ‘Het gaat in dit gebied nog steeds heel slecht met de natuur.’

9. Nieuws over Circulaire economie

• –

10. Nieuws over de energietransitie

• Aan de slag met betaalbare energiezuinige woningen en gebouwen | Nieuwsbericht | Rijksoverheid.nl
  De verduurzaming van de gebouwde omgeving is in volle gang. Huizen worden beter geïsoleerd en verwarmd zonder aardgas. Toch blijft er werk aan de winkel, vooral in de bestaande woningen en gebouwen. Mona Keijzer, demissionair minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO), roept iedereen op om aan de slag te gaan. Niet blijven hangen in plannen, maar samen overgaan tot uitvoering..
• Hoeveel kunnen provincies doen aan netcongestie?
  Wat kunnen provinciebesturen betekenen in tijden van netcongestie? Dat is de sleutelvraag die ligt onder vier nieuw verschenen rapporten van de Randstedelijke Rekenkamer over Noord- en Zuid-Holland, Utrecht en Flevoland. De rekenkamer benadrukt in de rapporten dat de wettelijke mogelijkheden van provincies begrensd zijn. Toch betoont ze zich tamelijk positief over wat deze vier wél doen.

11. Nieuws over klimaatverandering, -adaptatie en Bodemdaling

• Klimaatexamen: ‘Hoe ernstig het is, weten heel veel mensen gewoon niet’
  Ruim 3.000 mensen deden dit jaar mee aan het klimaatexamen. Doel van de kennistest is om bewustwording over klimaatverandering te vergroten. Zakken voor het examen kan niet; er iets van opsteken wel.

12. Nieuws over (grond)water

• Studie Deltares: water stroomgebied Rijn warmt verder op als gevolg klimaatverandering
  De watertemperatuur in het stroomgebied van de Rijn warmt tot eind deze eeuw op met 4,2 graden celcius. Dat stellen Deltares en de Duitse dienst voor hydrologie in een modelstudie over klimaatverandering en de Rijn. De studie is opgesteld in opdracht van de Internationale Commissie ter Bescherming van de Rijn (ICBR).
• Artificial Intelligence in de watersector: zo verkennen KWR en STOWA de mogelijkheden
  De inzet van Artificial Intelligence (AI) in de watersector wint terrein. Bij kennisinstellingen STOWA en KWR lopen inmiddels de nodige verkenningen en experimenten. De beloften in het algemeen zijn groot: snellere analyses, betere voorspellingen, slimmere systemen. Toch bevinden veel toepassingen zich vooralsnog in de pilotfase.

13. Nieuws uit de regio

Vanuit of over de regio nog de volgende berichten:

Provincie Overijssel

• Hoe Overijssel in een week tijd 230 miljoen investeerde in een relatief klein gebied: ‘Dit hebben we niet eerder gedaan’ | Hardenberg | AD.nl
  Het Twentse kanaaldrama, de nasleep ervan en het herstel van oevers gaat de provincie Overijssel zeker 287 miljoen euro kosten. „Het is een megabedrag”, zegt een provinciewoordvoerder.
• Twee waterleidingen van 70 en 80 km lang: Vitens pakt Twents tekort aan drinkwater aan | Enschede | tubantia.nl
  Twee kilometerslange drinkwaterleidingen tussen de IJssel en Enschede moeten er voor zorgen dat er in de toekomst voldoende drinkwater is in Twente. De nieuwe transportleidingen van waterbedrijf Vitens doorkruisen zeventien gemeenten en drie waterschappen. In het meest ambitieuze scenario zijn ze in 2032 klaar.
• College Almelo stelt Programma Warmte vast: op weg naar een aardgasvrije toekomst | Gemeente Almelo

Provincie Gelderland

• Regels in voorbereiding voor stikstofstroken
  Wij werken aan nieuwe regels om 4 natuurgebieden beter te beschermen. Het gaat om de Veluwe, de Landgoederen Brummen en 2 gebieden bij Winterswijk: Bekendelle en Willinks Weust. Daar willen we in 10 jaar tijd de stikstofuitstoot verminderen in een strook van 500 meter rond deze natuurgebieden.
• Voortgang Gelderse regionale energiestrategieën
  De 6 energieregio’s in Gelderland leverden hun voortgangsrapportages op. Hierin staat hoe het gaat met de opwek van duurzame energie (zon en wind) en de warmtetransitie sinds 2021, toen de eerste plannen (RES 1.0) zijn vastgesteld.
• Probleemwolf mag gedood worden, maar in Gelderland weten ze dat het niet eenvoudig is – RTV Utrecht

Provincie Groningen

• Hoofdstation weer open na 64-daagse verbouwing – RTV Noord
  Het nieuwe Hoofdstation in Stad is open. Zaterdagnacht rond 0.30 uur kwam de eerste trein het station binnenrijden: een NS-trein uit Zwolle.
• AI van eigen bodem begint in Groningen – NRC
• Provincie wil profiteren van plannen van Defensie – Nieuws uit Noord-Groningen
  De provincie Groningen hoopt te profiteren van de uitbreidingsplannen die Defensie heeft. Men wil onder meer dat hiervoor wegen, bruggen en het spoor worden verbeterd.

Provincie Fryslan

• Werelderfgoedcomité beslist deze week of Waddenzee werelderfgoedstatus mag behouden
  De UNESCO beslist deze week of de Waddenzee nog steeds het predikaat werelderfgoed verdient. Voor het derde jaar op rij heeft de organisatie stevige kritiek op de bescherming van de Waddenzee, die onder druk staat van toenemende economische activiteit en klimaatverandering.
• Bruggen van Uitwellingerga, Spannenburg en Kootstertille worden volledig vervangen – Omrop Fryslân
  Rijkswaterstaat gaat de bruggen bij Uitwellingerga, Spannenburg en Kootstertille volledig vervangen. Wat er met de brug bij Schuilenburg gebeurt, is nog niet duidelijk.
• Fryslân gaat de strijd aan met techreuzen: miljoenen beschikbaar voor Fries AI-model – Omrop Fryslân
  Twintig Friese organisaties, van overheden en bedrijven tot zorg en scholen, steken de komende vijf jaar 5,5 miljoen euro in een eigen AI-infrastructuur voor de regio.

Provincie Drenthe

• Drenthe blij met twee miljard voor Nedersaksenlijn
  In Drenthe zijn ze blij dat het geld voor de Nedersaksenlijn definitief beschikbaar is. ‘Geweldig nieuws’, vindt de Drentse gedeputeerde Henk Jumelet het dat de Eerste Kamer heeft ingestemd met de Voorjaarsnota waar dit onderdeel van was. ‘De Nedersaksenlijn, de verbinding tussen Groningen en Enschede, is een gamechanger in onze regio.’
• Provincie Drenthe haalt ‘rammelend’ rapport Meten=Weten uit beheerplan Holtingerveld – Dagblad van het Noorden
• Beekdalstelsel Drentsche Aa krijgt status Aardkundig Monument
  Het beekdalstelsel van de Drentsche Aa heeft op 10 juli de status van Aardkundig Monument gekregen. Bij het Deurzerdiep, in de gemeente Aa en Hunze, vond de onthulling plaats van een informatiepaneel door wethouder Ivo Berghuis en gedeputeerde Henk Jumelet.

Provincie Flevoland

• Omroep Flevoland – Nieuws – De één na de andere rechtszaak rondom de Oostvaardersplassen: Waarom is dat?
  Sinds 2018 zijn er 93 rechtszaken geweest rondom het beleid voor en beheer van de Oostvaardersplassen. De zaken worden niet allemaal aangespannen tegen Staatsbosbeheer, de beheerder van het gebied, maar ook tegen de provincie. Waarom zijn het er zoveel?
• Omroep Flevoland – Nieuws – Stroomgebruik datacentrum Almere voelt wrang bij ‘stroomloos’ Windesheim
  De nieuwe campus van Hogeschool Windesheim zou eerder op het elektriciteitsnet moeten worden aangesloten dan het nieuwe datacentrum in Almere. Dat vindt projectleider Maarten de Vries van de campus, gezien het maatschappelijke karakter van de school.
• Omroep Flevoland – Nieuws – Toekomstbeeld Floriadeterrein: woonwijk maar ook een High Tech Campus
  Een High Tech Campus, de politiek in Almere praat er al jaren over. Nu moet die er ook echt gaan komen, vindt het college van B en W. De ambitie is hoog: Almere wil de vijfde hightech hotspot van Nederland worden. En het lijkt erop dat er steun vanuit Den Haag en van de provincie valt te verwachten.

Provincie Utrecht

• Kruidenrijke en biodiverse dijk na dijkversterking
  Bij de dijkversterking Salmsteke is er veel aan gedaan om de biodiversiteit te behouden. De maatregelen bleken effectief en relatief kostenefficiënt. Door de juiste aandacht en uitgekiende maatregelen is binnen anderhalf jaar een soortenrijke dijk ontstaan met op veel plekken meer dan 20 plantensoorten en veel insecten.
• Probleemwolf Utrecht mag worden afgeschoten
  De wolf was de afgelopen jaren bij meerdere incidenten met mensen betrokken. In mei kwam hij onverwacht tevoorschijn uit de bosjes en beet zonder dat daar aanleiding voor was een wandelaarster, aldus gedeputeerde Mirjam Sterk (natuur en landbouw). ‘Volgens wolvendeskundigen is hiermee duidelijk dat deze wolf een direct gevaar vormt voor mensen. Daarom adviseren zij de wolf te doden.’

Provincie Noord-Holland

• Amsterdams waterbedrijf wordt definitief opgesplitst
  Het bedrijf dat het waterbeheer in Amsterdam en omstreken verzorgt, Waternet, wordt definitief opgesplitst in twee nieuwe organisaties. Het algemeen bestuur van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht en de gemeenteraad van Amsterdam hebben ingestemd met het plan voor de splitsing, dat begin juni al was aangekondigd.
• Provincie Noord-Holland onderzoekt gebruik staalslakken
  De provincie gaat onderzoeken waar in het verleden staalslakken zijn toegepast in provinciale wegen. Ook stopt de provincie tijdelijk met de toepassing van staalslakken in ophogingen en asfaltdeklagen van wegen, waarvoor de provincie opdrachtgever is.

Provincie Zuid-Holland

• Rapport over luchtuitstoot door Chemours blijkt niet compleet | Nieuwsbericht | Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT)
  Het bedrijf Chemours in Dordrecht heeft onlangs een rapport gepubliceerd over de uitstoot van stoffen naar de lucht. Dit rapport, opgesteld door adviesbureau Witteveen+Bos in april van dit jaar, is beoordeeld door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in opdracht van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT). Op basis van deze beoordeling stelt de ILT vast dat het rapport op meerdere punten tekortschiet.
• RIVM kan juistheid notitie over Chemours niet toetsen | RIVM
  In opdracht van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT(Inspectie Leefomgeving en Transport)) heeft het RIVM geadviseerd over de wetenschappelijke kwaliteit en navolgbaarheid van de notitie ‘Analyse van bijdrage Chemours aan de blootstelling van ZZS(Zeer Zorgwekkende Stoffen )’, opgesteld door Witteveen+Bos in opdracht van Chemours. De notitie, van 3 april 2025, is bedoeld voor omwonenden en andere belanghebbenden.
• Aa en Maas doet aangifte tegen Chemours voor lozen van PFAS
  Waterschap Aa en Maas heeft aangifte gedaan tegen de chemiebedrijven Chemours in Dordrecht en Custom Powders in Helmond. Eind april onthulde het tv-programma Zembla dat zij jarenlang illegaal PFAS loosden op het riool, wat volgens het waterschap gelijk staat aan een ernstig milieudelict. De gemeente Helmond deed eerder al aangifte.

Provincie Zeeland

• Zeeuwse ondernemers ontdekken samen met Drents bedrijf manier om PFAS af te breken | Vlissingen | AD.nl
  Drie bedrijven, waarvan twee in Zeeland, lijken een enorme stap te zetten naar het bestrijden van PFAS-lozingen. Eind dit jaar moet de eerste installatie draaien die de schadelijke stof uit het afvalwater van bedrijven haalt, zodat er schoon water op de rivieren wordt geloosd.
• VNO-NCW Brabant Zeeland blij met stikstofplan voor de landbouw – VNO-NCW Brabant Zeeland
  VNO-NCW Brabant Zeeland is positief over het nieuwe stikstofplan voor de landbouw. Het plan, dat onlangs is gepresenteerd door de provincies (IPO), gemeenten (VNG), waterschappen (Unie van Waterschappen), jonge boeren (NAJK) en LTO Nederland, is bedoeld als belangrijke bouwsteen voor een nationaal stikstofbeleid dat Nederland uit de impasse moet halen.
• Midden-Zeelandroute vanaf 2040 een 2×2-verbinding | Provincie Zeeland

Provincie Noord-Brabant

• Brabant werkt aan dé oplossing voor het drinkwatertekort, maar goedkoop wordt het niet
• Noord-Brabant start proef met ‘realtime’ meten uitstoot veehouderijen – Nieuwe Oogst
  Provincie Noord-Brabant is een proef begonnen waarbij op 33 veehouderijen een jaar lang continu de uitstoot van ammoniak en methaan wordt gemeten.
• Defensie wil Kempen Airport in Noord-Brabant kopen | Luchtvaartnieuws
  Defensie wil Kempen Airport kopen en is daarover in gesprek met de huidige eigenaar, bevestigt een woordvoerder van het ministerie na berichtgeving van WNL. De aankoop is nog niet rond, maar het ministerie en het vliegveld hebben wel een intentieovereenkomst getekend. Het vliegveld bij het Brabantse Budel wordt momenteel al gebruikt voor oefeningen en Defensie wil zeker stellen dat ze dat kan blijven doen.

Provincie Limburg

• ILT wijst omgevingsvergunning grindrug bij Meers af
  Op 19 juni 2025 heeft de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) de bezwaren van Natuurmonumenten met betrekking tot de aanleg van een grindrug bij Meers, gegrond verklaard. De bezwaren van de Sportvisserij zijn ongegrond verklaard.
• 4 vragen over het slibdepot bij Sluis Born
  ‘Tijdens de uitvoering van het project wilden we zo snel mogelijk het kanaal weer openstellen voor de scheepvaart. Dat hadden we immers beloofd aan de schippers. De onverwacht grote hoeveelheid slib die we aantroffen tijdens het verruimen van de vaarweg dreigde roet in het eten te gooien.’
• Zeldzame prehistorische boerderij ontdekt bij Susteren
  Bij opgravingen in de buurt van Susteren hebben archeologen een bijzondere ontdekking gedaan: de restanten van een 5.500 jaar oude boerderij.
• Limburg biedt Rijk geactualiseerd bod voor duurzaam Chemelot – PONT Klimaat

Caribisch Nederland

Onderzoek medische uitzendingen Caribisch Nederland | Nationale ombudsman
De Nationale ombudsman is een onderzoek gestart naar medische uitzendingen in Caribisch Nederland. Met dit onderzoek wil de ombudsman zichtbaar maken welke knelpunten burgers ervaren tijdens het traject van een medische uitzending. Ook brengt hij in kaart hoe het systeem is ingericht en hoe een uitzending wordt uitgevoerd. 

Experts: 300 miljoen nodig om natuur Caribisch Nederland te redden