Week-nieuwsbrief RWS Bodem en Ondergrond (28 2025)

1. Wijzigingen in het stelsel Omgevingswet per 1 juli 2025

Meerdere wijzigingen in het stelsel Omgevingswet traden in werking op 1 juli 2025. Het ging om wijzigingen van de Omgevingswet, het Omgevingsbesluit, het Besluit kwaliteit leefomgeving, het Besluit activiteiten leefomgeving, het Besluit bouwwerken leefomgeving en de Omgevingsregeling. Lees verder

2. BoToVa stopt per juli 2026: broncode wordt beschikbaar gesteld aan marktpartijen

Per 1 juli 2026 beëindigt het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat de toetsservice Bodem Toets- en Validatieservice (BoToVa). De broncode van BoToVa wordt beschikbaar gesteld aan de markt. Lees verder

3. Inwerkingtreding registratie milieuhygiënisch bodemonderzoek in BRO

In de basisregistratie ondergrond (BRO) wordt informatie over de Nederlandse ondergrond geregistreerd. Op 1 juli 2025 is een wijziging van het besluit BRO en de regeling BRO in werking getreden.

Het registratieobject milieuhygiënisch bodemonderzoek (SAD) is toegevoegd. Hiermee is het verplicht geworden voor gemeenten en provincies om milieuhygiënische bodeminformatie aan te leveren aan de BRO. Lees verder

4. Dredging For Sustainable Infrastructure

Recent verscheen de 2e Editie van het magazine Dredging For Sustainable Infrastructure. Pieter de Boer (RWS) was gast editor van deze editie. In het magazine wordt ingegaan op het belang van integrale planvorming en het bundelen van kennisdisciplines om te komen tot integrale projectontwerpen. Uiteraard is de kennis van de sector daarbij onmisbaar. Projectvoorbeelden zijn toegelicht. Waaronder “Nature Based Solutions”. En er is een interview opgenomen met Rene Vrugt en Alex Hekman over het programma NL 2120. Het magazine vind je hier: DFSI Magazine – IADC Dredging of hier DFSI-Magazine-02-single-pages.pdf.

5. RIVM: vooral rond Westerschelde en Dordrecht te veel PFAS in bloed

Vrijwel alle Nederlanders hebben meer PFAS in hun bloed dan goed voor hen is. Dat concludeert het RIVM in het eerste landelijke onderzoek naar de aanwezigheid van deze schadelijke stoffen in het menselijk lichaam. Bij inwoners uit de regio’s rond Dordrecht en Westerschelde, waar chemische fabrieken staan, is het gehalte PFOA en PFOS hoger dan gemiddeld. Lees verder

6. Nieuwsbrieven en bijeenkomsten

Bijeenkomsten

7. Nieuws over de Omgevingswet

8. Nieuws over Biodiversiteit en duurzaam bodemgebruik

  • Visdeurbelseizoen voorbij: minder bezoekers drukten vaker op de bel
    De digitale Visdeurbel in de binnenstad van Utrecht heeft een geslaagd vijfde jaar achter de rug. Met het einde van het trekseizoen, per 1 juli, is de camera uitgezet, maar de afgelopen vier maanden is volgens het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden (HDSR) ruim 200.000 keer aangebeld en zijn duizenden vissen door de Weerdsluis geholpen.

9. Nieuws over Circulaire economie

  • Investeringen in de circulaire economie zijn sinds 2018 sterk toegenomen, maar oplossingen met een grote impact blijven ondergefinancierd – Duurzaam Ondernemen
    Bedrijven die zich inzetten voor de circulaire economie hebben tussen 2018 en 2023 bijna 164 miljard dollar opgehaald, blijkt uit het onlangs gepubliceerde Circularity Gap Report (CGR®) Finance. De investeringen incirculaire bedrijfsmodellen stegen in de tweede helft van de periode (2021-2023) met 87% ten opzichte van de voorgaande jaren (2018-2020), wat wijst op een groeiende interesse van investeerders en een groeiende businesscase voor de circulaire economie. Toch stroomt het meeste kapitaal nog steeds naar meer conventionele oplossingen zoals autoreparatie, wederverkoop van elektrische apparaten en recycling, waardoor veel impactvolle innovaties ondergefinancierd blijven.

10. Nieuws over de energietransitie

  • Internationale samenwerking cruciaal om ecologische impact windparken te beperken
    De energietransitie op de Noordzee kan hand in hand gaan met natuurbehoud. Dat is de belangrijkste boodschap van een onlangs gepubliceerd rapport: Avoidance & Minimisation of Environmental Impacts from Offshore Wind & Grid Infrastructure.
  • ‘Voor ons is het aller-, aller-, allerbelangrijkste: duidelijkheid’
    Het woord ‘essentieel’ ligt de Delftse duurzaamheidswethouder Maaike Zwart in de mond bestorven. Namens haar collega’s in de RES-regio Rotterdam-Den Haag voert zij het dossier van de warmtenetten aan. ‘Voor onze regio is warmte es-sen-tieel’, zegt ze bijvoorbeeld met grote nadruk. ‘Zeker met de netcongestie die er nu is. Onderzoek na onderzoek na onderzoek onderstreept hoe essentieel de warmtetransitie is in deze regio.’
  • ‘Gemeenten hebben voldoende kennis voor publieke warmtenetten’
    Op de dag dat de Tweede Kamer de Wet collectieve warmte heeft aangenomen, bestrijdt de BNG Bank de vrees dat gemeenten onvoldoende slagkracht hebben om publieke warmtebedrijven op te richten. Dat doet de overheidsbank aan de hand van een nieuwe whitepaper, opgesteld samen met de gemeente Deventer.
  • ‘In gemeentes vallen gesprekken over wind en zon stil’
    Pas eind dit jaar komen de exacte cijfers naar buiten, maar het Nationaal Programma Regionale Energie Strategie (NP RES) geeft graag al een waarschuwing af. Uit de tweejaarlijkse oplevering van de voortgangsrapporten van de dertig RES-regio’s die Nederland telt, blijkt dat de klad erin komt qua nieuwe opwek van zonne- en windenergie. Zowel planvorming als uitvoering ‘vallen stil’, laat Kristel Lammers, directeur van het NP RES, donderdag weten.

11. Nieuws over klimaatverandering, -adaptatie en Bodemdaling

  • Extreem weer beïnvloedt nitraatgehalte in landbouwgrondwater: RIVM ziet sterke schommelingen
    De hoeveelheid nitraat in het grondwater onder landbouwbedrijven die gebruikmaken van derogatie schommelt sterk als gevolg van afwisselend natte en droge jaren. Dat blijkt uit twee recente onderzoeken van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). De metingen laten zien dat neerslag en droogte een grote invloed hebben op de waterkwaliteit in agrarische gebieden.

12. Nieuws over (grond)water

  • Na 10 jaar onderzoek viel het doek voor Aquafarm. Waarom?
    Aquafarm is een concept waarbij afvalwater wordt gezuiverd gebaseerd op processen die al in de natuur plaatsvinden. 10 jaar lang werd onderzoek gedaan. Maar toen werd ingezet op een vervolg, viel het doek. Waarom? “Circulair denken zoals bij Aquafarm landt nog niet vanzelf in lineaire systemen; moed is nodig om echte systeemsprongen te maken.”
  • Droogte: grondwaterstanden dalen, waterlopen vallen droog, KWA voorzichtig opgestart
    De droogte zorgt in de werkgebieden van waterschappen voor steeds meer problemen. Grondwaterstanden dalen fors. Waterlopen vallen droog. In het westen is de Klimaatbestendige Wateraanvoer (KWA) aangezet om West-Nederland van zoet water te voorzien en verzilting tegen te gaan.
  • Het gaat langzaam met strategische voorraden drinkwater
    Het lukt de provincies niet om de Aanvullende Strategische Voorraden voor drinkwaterwinning vast te leggen. Dat meldt het journalistieke onderzoekscollectief Investico, dat hierover publiceert in meerdere geschreven media. Dit nieuws zou blijken ‘uit een inventarisatie van provinciale toekomstplannen’.

13. Nieuws uit de regio

Vanuit of over de regio nog de volgende berichten:

Provincie Groningen

  • OM vordert met succes afvalwaterzuiveringskosten van illegale lozing in zeldzame ontnemingszaak
    Een Groningse garnalenverwerker moet zo’n 4 ton aan de Staat betalen ter compensatie van afvalwaterzuiveringskosten die het bedrijf niet gemaakt heeft door stikstofrijk afvalwater illegaal op oppervlaktewater te lozen. Dat oordeelde de rechtbank in Zwolle eind mei op basis van rekenwerk van Waterschap Noorderzijlvest. Deze zogeheten ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel, die zeldzaam in zijn soort is, is niet onopgemerkt gebleven bij andere waterschappen. 
  • Waar gaat die 1,5 miljard euro in 2026 naartoe? | Grote Markt 1 | OOG Groningen
    De laatste twee weken voor het zomerreces staan in het teken van de financiën in de Groningse gemeenteraad. Op woensdag 2 juli bespreekt de raad de gemeenterekening van 2024: hoe is het geld dat jaar uitgegeven, en wat kunnen we daarvan leren? Een week later, op 9 juli, volgt het voorjaarsdebat, waarin vooruitgekeken wordt naar de begroting van 2026. Daarbij staat één vraag centraal: waar moet de gemeente haar geld aan uitgeven?

Provincie Fryslan

Provincie Drenthe

Provincie Overijssel

Provincie Flevoland

Provincie Gelderland

  • Een natte Veluwe heeft ook een keerzijde
    Sinds de grootste papierfabriek van Eerbeek is gestopt met het oppompen van grondwater, tobben inwoners van het Veluwse dorp met wateroverlast in hun huizen. De stijgende grondwaterstanden op de flanken van de Veluwe stellen gemeente, provincie en waterschap voor lastige dilemma’s.
  • Gelderland komt met eigen afstandsnorm voor windturbines
    De Gelderse Provinciale Staten hebben ingestemd met een minimale afstandsnorm tussen windturbines en ‘geluidsgevoelige objecten’ zoals woningen. Een voorstel van de BBB en SGP om die norm vast te stellen op twee keer de ’tiphoogte’, de afstand van de voet van de turbine tot de tip van de wiek, kreeg een meerderheid (31-22) achter zich. De provincie werkt de plannen de komende maanden verder uit.

Provincie Utrecht

  • Utrechtse Drinkwaterraad moet toekomstig drinkwatertekort voorkomen – VARnws Leidsche Rijn
    Op tijd zorgen voor meer drinkwater: dat is het doel van de Utrechtse Drinkwaterraad. Door piekverbruik in droge periodes, beperkte voorraden bij drinkwaterbedrijven en het gebrek aan nieuwe drinkwaterbronnen, staat de drinkwatervoorziening in de provincie steeds verder onder druk. Daarom neemt de Drinkwaterraad het voortouw bij het versnellen van maatregelen tegen een dreigend drinkwatertekort vanaf 2030. Zodat schoon drinkwater nu én in de toekomst vanzelfsprekend blijft. 
  • Wachten op welpennieuws: ‘De wolf leeft vooral in ons hoofd’ – RTV Utrecht
    Zijn er weer jonge wolven geboren op de Utrechtse Heuvelrug? Dat zou binnenkort weleens duidelijk kunnen worden. Erwin van Maanen bestudeert de wolven op en rond landgoed Den Treek. Volgens hem moeten we ons niet alleen in het bos, maar vooral in ons hoofd voorbereiden op de komst van nieuwe wolven.

Provincie Noord-Holland

Provincie Zuid-Holland

  • Kabinet zoekt toenadering tot Chemours
    Het kabinet ziet geen juridische mogelijkheden om de uitstoot van PFAS door Chemours te beëindigen. Wel willen minister Tieman en staatssecretaris Aartsen komen tot een intentieverklaring met Chemours en afspraken maken met het bedrijf over een verdere, bovenwettelijke PFAS-aanpak.
  • Uitkomsten onderzoek naar windlocaties bekend – Provincie Zuid-Holland
    De provincie Zuid-Holland heeft in een omgevingseffectrapportage (OER) onderzocht welke ruimte er is voor windenergie in de regio’s Holland-Rijnland en Midden-Holland. De concept uitkomsten laten zien dat er nog geschikte plekken zijn om windenergie te realiseren. De provincie wil de gemeenten hiermee een handreiking doen om windenergie op hun grondgebied mogelijk te maken zodat zij hun doelstellingen kunnen behalen voor het opwekken van duurzame energie. En daarmee dreigende stroomtekorten op te lossen met energie uit eigen buurt. De provincie gaat met de regio’s en de omgeving in gesprek over deze eerste resultaten.

Provincie Zeeland

  • Provincie stelt nieuw Natura 2000-beheerplan vast voor Manteling van Walcheren | Provincie Zeeland
    De Provincie Zeeland heeft het beheerplan voor de Manteling van Walcheren vastgesteld. Daarmee is opnieuw een belangrijke stap gezet in het duurzaam beschermen en versterken van de natuur in dit bijzondere Natura 2000-gebied op Walcheren. Het plan is opgesteld in samenwerking met terreinbeheerders, belanghebbenden en inwoners.
  • Provinciale Staten stelt Energievisie Zeeland vast | Provincie Zeeland
    Om de klimaatdoelen van 2050 te halen moet worden gestopt met het gebruik van fossiele brandstoffen zoals olie en gas. In plaats hiervan wordt overgeschakeld op duurzame energie uit bijvoorbeeld zon en wind. Om ervoor te zorgen dat duurzaam opgewekte energie naar eindgebruikers kan worden gebracht, is een grootschalige verbouwing van ons energiesysteem nodig. Het gasnet moet stapsgewijs plaats maken voor kabels, leidingen en buizen die duurzaam opgewekte energie naar de plekken brengen waar energie wordt gebruikt. In de Energievisie laten we zien hoe.

Provincie Noord-Brabant

Provincie Limburg

Caribisch Nederland

Nieuw project verbindt Bonaire met zijn jonge professionals in het buitenland – Het nieuws van Bonaire
Het Openbaar Lichaam Bonaire (OLB) en het Bonaire’s Innovation & Technology Lab (BIT-Lab) hebben een samenwerkingsovereenkomst ondertekend om jongeren op het eiland en in het buitenland nauwer te betrekken bij de toekomst van Bonaire.

Nest voor nest waken natuurbeschermers op het strand van Bonaire over het voortbestaan van de zeeschildpad – Friesch Dagblad