dinsdag 10 juni 2025

Week-nieuwsbrief RWS Bodem en Ondergrond (25 2025)

1. Schakeldag: alle kennis onder 1 dak

Uw kennis bijspijkeren over het Digitaal Stelsel Omgevingswet? Leren van de ervaringen met het omgevingsplan bij andere gemeenten? Vragen over de BOPA? En hoe zit het met lucht- en bodemkwaliteit onder de Omgevingswet? Krijg alle antwoorden op de Schakeldag. Mis het niet!

Over 2 weken is alle kennis over de Omgevingswet en de leefomgeving samengepakt op 1 plek: Congrescentrum 1931 in ’s-Hertogenbosch. Ook deze editie van de Schakeldag van het Informatiepunt Leefomgeving staat weer bol van de kennis. Met zo’n 70 kennissessies is er voor ieder wat wils. Of het nu gaat over woningbouw, de energietransitie, stookinstallaties of de omgevingsvisie… u vindt experts met de juiste kennis op de Schakeldag. Lees verder

2. Tot op de bodem in de Waddenzee

In maart 2025 is Rijkswaterstaat, samen met het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ), gestart met een grootschalig onderzoek naar het bodemleven en de bodemsamenstelling in de Waddenzee.

Vanuit de Natura 2000(verwijst naar een andere website)-opgave werken we aan verbetering van de onderwaternatuur. Als natuurbeheerder van de grote wateren willen we beter inzicht krijgen in de ecologische water- en bodemkwaliteit. Veranderingen in watersystemen beginnen vaak op de bodem: met verschuivingen in de samenstelling van het sediment en in het leven dat erin leeft.

Inmiddels heeft het NIOZ de bemonstering in het kader van het zogenoemde SUBES-onderzoek succesvol afgerond, en is de volgende fase van start gegaan. Projectleider Basismonitoring Wadden Sander Holthuijsen en wetenschappelijk coördinator Oscar Franken van het NIOZ vertellen over het verloop van het veldwerk. Lees verder

3.  Rijk en regio maken nieuwe afspraken over grote opgaven in de ruimtelijke ordening

Het Rijk en de medeoverheden hebben nadere afspraken gemaakt over de te maken keuzes bij de inrichting van de ruimte in Nederland. In een 1e reeks ‘ruimtelijke arrangementen’ geven Rijk en provincies richting aan keuzes op het gebied van onder meer wonen, werken, water, landbouw, economie, energie en defensie. Verder zijn 4 nieuwe grootschalige woningbouwlocaties in beeld: Alkmaar, Apeldoorn, Enschede/Hengelo en Helmond.

Dat schrijft minister Keijzer (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) mede namens een aantal andere bewindspersonen in een brief aan de Tweede Kamer. In de brief licht de minister de uitkomsten van de Bestuurlijke Overleggen Leefomgeving (BOL) toe die Rijk, regio’s en medeoverheden deze week hebben afgerond. Lees verder

4. Deltares neemt nieuw state-of-the-art lab in gebruik

Deltares neemt vandaag een nieuw laboratorium in gebruik. Met het zogeheten Delta-lab kan het kennisinstituut ook onderzoek gaan doen naar het gedrag van vervuilende stoffen, hoe broeikasgassen vrijkomen uit natte bodems en wat duurzame energieopwekking doet met grondwater en bodem.

Of het nu gaat om bodemdaling, algengroei, vorming van moerasgas in sloten en verspreiding van PFAS: het zijn allemaal combinaties van chemische, fysische en biologische processen die de experts in het Delta-lab kunnen onderzoeken, laat het instituut in een persbericht weten. Lees verder

5. ‘Jongere lijdt aan klimaatverlamming’

Hoe klimaatbewust is de Nederlander en wat doen we daar als individuele burgers dan vervolgens mee? Sinds 2019 doet Ipsos I&O het onderzoek ‘Duurzaam denken, duurzaam doen’. Vertaalt de klimaatverandering zich in toenemende zorgen? Of hebben de geringere duurzame ambities van het kabinet-Schoof hun weerslag op het denken en doen van de Nederlander?
Lees verder

6. Nieuwsbrieven en bijeenkomsten

• Nieuwsbrief Land+Water

Bijeenkomsten

• ZoNline 17 juni
  Graag nodigen we je uit voor een ZoNline op dinsdag 17 juni van 10.00 – 11.00 uur. Deze keer staat het webinar in het teken van de waarde van 3D voor gebiedsontwikkeling. Provincie Overijssel en Tygron nemen je mee in een 3D-applicatie die integrale gebiedsontwikkeling ondersteunt.

7. Nieuws over de Omgevingswet

• Nieuw op IPLO | Informatiepunt Leefomgeving

8. Nieuws over Biodiversiteit en duurzaam bodemgebruik

• Edwin van Huis (Naturalis) over het herstellen van de biodiversiteit in Nederland | BNR Nieuwsradio

9. Nieuws over Circulaire economie

• In dit circulaire mini-dorp gaat de Nederlandse bedrijfstop de nieuwe economie uitvinden – Change Inc.
  De Groene Afslag opent in september zijn nieuwe, circulaire mini-dorp in ’t Gooi in Bussum. Daar zullen topmensen uit het Nederlandse bedrijfsleven en van overheden gaan werken aan een nieuwe, groene economie. ‘Wij zijn straks hét veranderhuis van Nederland’, stelt oprichter en aanjager Lucas Mol.

10. Nieuws over de energietransitie

• Vertraging van jaren bij uitbreiding stroomnet in Utrecht, Flevoland en Gelderland
  De uitbreiding van het hoogspanningsnet in grote delen van Nederland loopt jaren vertraging op. Uitbreidingsprojecten in Utrecht, de Flevopolder en Gelderland duren veel langer dan gepland.
• Een gemeentehuis gemaakt van hout
  De gemeente Krimpenerwaard betrekt begin volgend jaar een nieuw energieneutraal, circulair en biobased gemeentehuis. Misschien wel het duurzaamste gemeentehuis van Nederland. Hoe vertaal je die grote ambities naar de praktijk?

11. Nieuws over klimaatverandering, -adaptatie en Bodemdaling

• –

12. Nieuws over (grond)water

• Burgeronderzoek: waterkwaliteit kleine watergangen in Vlaanderen slecht, grote waterlopen schoner dan verwacht
  De grote waterlopen in Vlaanderen zijn schoner dan verwacht. Dat stellen de initiatiefnemers van het Vlaamse burgeronderzoek Watermonsters. 1.893 watergangen zijn onderzocht en in 43 procent van de geteste waterlopen is de waterkwaliteit goed genoeg om in te zwemmen. Tegelijk toont het onderzoek aan dat in meer dan de helft van de waterlopen de waterkwaliteit slecht is. Het zijn vaak de kleinere watergangen.
• Adempauze door regen, nieuwe droogteperiode in aantocht
  De regen heeft positief uitgewerkt maar de droogte is nog merkbaar. Waterschappen handhaven hun eerder genomen maatregelen. Het wordt nu waarschijnlijk weer voor een langere periode droog.
• Aa en Maas trekt 40 miljoen euro uit voor extra KRW-maatregelen
  Waterschap Aa en Maas zet de eindprint in voor het halen van de waterkwaliteitsdoelen van de Kaderrichtlijn Water (KRW) in 2027. Er wordt flink geïnvesteerd in rioolwaterzuiveringen en de lozingsvergunningen worden up-to-date gemaakt. Het waterschap reserveert een bedrag van ruim 40 miljoen euro voor het ‘behapbare’ pakket aan extra maatregelen.
• Mogelijke belastingmaatregel op zuiveringsslib stuit op bezwaren van waterschappen
  Het voornemen van het kabinet om de belastingvrijstelling voor het verbranden van zuiveringsslib af te schaffen, stuit op kritiek van de waterschappen. Volgens de Unie van Waterschappen zet deze maatregel de kwaliteit van het Nederlandse oppervlaktewater verder onder druk.
• Recreatieboten veroorzaken schade aan kades: ‘Elke keer dat er een boot met snelheid voorbijkomt, verdwijnt een deel van de kade’
  Met de zomer in aantocht maken waterschappen zich op voor een toename van schade aan oevers en kades. De boosdoener? Niet alleen de droogte, maar ook de drukke recreatievaart. Met name in smalle sloten leidt de doorvaart van boten tot verzakkende kades en extra onderhoud. Dit blijkt uit berichtgeving van het Algemeen Dagblad.

13. Nieuws uit de regio

Vanuit of over de regio nog de volgende berichten:

Provincie Overijssel

• Provincie Overijssel mag winterganzen in beschermde natuur niet laten afschieten | Zwolle | AD.nl
  Winterganzen afschieten in beschermde natuurgebieden? Als de provincie Overijssel dat wil, dan moet ze met een beter verhaal komen, vindt de hoogste rechter.
• Overijssel bouwt door: nieuwe grootschalige woningbouwlocaties aangewezen – Provincie Overijssel
  In de regio’s Twente en Stedendriehoek zijn plekken aangewezen voor de bouw van nog eens duizenden nieuwe woningen. Het gaat om zogenoemde grootschalige woningbouwlocaties, waar het Rijk geld voor uittrekt. In het Spoorzonegebied Hengelo/Enschede zouden tot 2035 minstens 10.000 nieuwe woningen moeten worden gebouwd. In de regio Stedendriehoek, een samenwerking tussen Overijsselse en Gelderse gemeenten, is Apeldoorn in beeld voor minimaal 3500 woningen.

Provincie Gelderland

• Nieuw kankeronderzoek zet gebruik glyfosaat opnieuw op scherp – Omroep Gelderland
  Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) gaat op korte termijn een internationaal onderzoek beoordelen waarin een duidelijk verband wordt gelegd tussen blootstelling aan glyfosaat en diverse vormen van kanker bij proefdieren. Die beoordeling gebeurt op verzoek van het ministerie van Landbouw en na een oproep van de Land- en Tuinbouworganisatie LTO.
• Grote uitbreidingsprojecten hoogspanningsnet Utrecht, Flevopolder en Gelderland duren langer dan gepland – PONT Klimaat
  Een aantal grote uitbreidingsprojecten in het hoogspanningsnet van de provincies Utrecht, Gelderland en in de Flevopolder duurt langer dan gepland. Hierdoor moeten grootverbruikers van elektriciteit en de grotere producenten van wind- en zonnestroom in deze regio’s langer wachten op een nieuwe of zwaardere aansluiting.

Provincie Groningen

• Word archeoloog voor een dag tijdens de rcheologiedagen
  Ben jij benieuwd naar wat er allemaal in de Groningse bodem verborgen zit of zat? Duik dan tijdens de Nationale Archeologiedagen letterlijk de geschiedenis (en grond) in en waan je even Indiana Jones. Op vrijdag 13 tot en met zondag 15 juni 2025 kun je locaties bezoeken in Groningen.
• Dit project in Groningen bezoek je tijdens Dag van de Bouw
  Grommende graafmachines, bonkende boren en schurende slijptollen: in Groningen wordt er altijd wel ergens ge- of verbouwd. Tijdens Dag van de Bouw kun jij een kijkje nemen bij een bouwproject vlakbij Groningen.
• Vanaf zaterdag een maand geen enkele trein van en naar station Groningen

Provincie Fryslan

• Kerven in duinen beschermen Texel straks tegen stijgende zeespiegel
  Er komen kerven in de buitenste duinenrij, er worden duintoppen weggehaald en er wordt minder vaak zand opgespoten. Dat zijn de belangrijkste maatregelen die de betrokken partijen hebben afgesproken om het eiland Texel tegen hoogwater te beschermen en de natuur in het zuidwestelijke duingebied te versterken.
• Demissionair minister Hermans kiest voor zware stroomkabel onder Schiermonnikoog – Omrop Fryslân
  Het Rijk wil de plannen voor een zware stroomkabel onder het eiland Schiermonnikoog doorzetten. Dat heeft demissionair minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei donderdag bekendgemaakt tijdens een overleg met noordelijke bestuurders.
• Vergunning voor aalvisserij met hoekwant in IJsselmeergebied | Fryslan

Provincie Drenthe

• Kibbelkoele weer open: net op tijd voor het zomerweer – RTV Drenthe
• Noordenveld en provincie Drenthe benadrukken: win geen gas uit gasopslag Norg – RTV Drenthe
  De gemeente Noordenveld is “fel tegen de winning van gas binnen haar gemeentegrenzen.” Ook de provincie Drenthe ziet het niet zitten dat de NAM gas wil gaan winnen uit het veld rond gasopslag UGS Norg. Beide overheden hebben een advies gestuurd naar het ministerie van Klimaat en Groene Groei.
• Wees voorzichtig: blauwalg duikt op in Drenthe – RTV Drenthe
  De provincie Drenthe en Waterschap Vechtstromen waarschuwen voor een hoge concentratie blauwalg in de Kleine Rietplas en de Grote Rietplas – Parelstrand in Emmen. Er staan waarschuwingsborden bij het water.

Provincie Flevoland

• Vertraging van jaren bij uitbreiding stroomnet in Utrecht, Flevoland en Gelderland
  De uitbreiding van het hoogspanningsnet in grote delen van Nederland loopt jaren vertraging op. Uitbreidingsprojecten in Utrecht, de Flevopolder en Gelderland duren veel langer dan gepland.
• Raad stemt in met verbouw gemeentehuis voor tienmiljoen euro – Zeewolde Actueel | Uw huis-aan-huis nieuwsblad met het laatste nieuws uit Zeewolde
• Klap voor Gelderland en Flevoland: uitbreiding stroomnet nog meer vertraagd | Home | destentor.nl

Provincie Utrecht

• Het blijft wachten op stroom: 4 jaar vertraging voor grote uitbreidingsprojecten elektriciteitsnet in Utrecht – RTV Utrecht
  Het stroomnet in Utrecht zit vol. Er is een steeds grotere vraag naar stroom en er wordt ook steeds meer stroom opgewekt door bijvoorbeeld zonnepanelen. Om al deze nieuwe stroom te kunnen vervoeren is een uitbreiding van het stroomnet in Nederland en de provincie nodig. Maar deze uitbreiding loopt nu vier jaar vertraging op, laten netbeheerders TenneT en Stedin weten. 1500 klanten die op een wachtlijst staan moeten nu in ieder geval tot 2033 wachten voordat ze een aansluiting krijgen. “Als alles tegenzit, kan dit zelfs nog langer gaan duren”, laat netbeheerder Stedin, weten.
• Reactieteam staat klaar voor incidenten met wolven – RTV Utrecht
  De Provincie Utrecht houdt een reactieteam paraat voor de wolven op de Utrechtse Heuvelrug. Opsporingsambtenaren van de Regionale Uitvoeringsdienst (RUD) staan dag en nacht klaar om uit te rukken bij incidenten. De provincie wil daarmee sneller en zorgvuldiger kunnen handelen als er iets gebeurt.

Provincie Noord-Holland

• € 1,5 miljoen subsidie voor natuurherstel bij wind- en…
  De provincie Noord-Holland stelt ruim € 1,5 miljoen subsidie beschikbaar voor het herstellen en ontwikkelen van natuur bij wind- en zonneparken op land en binnenwater. Het geld is bedoeld voor initiatiefnemers en ontwikkelaars van energieprojecten, lokale energiegemeenschappen, gemeenten, waterschappen en grondeigenaren die energie willen opwekken én bijdragen aan de Noord-Hollandse natuur. Medio juli kunnen zij hiervoor subsidie aanvragen via het subsidieportaal Opent een externe link van de provincie.
• Subsidieregeling bodem en water – LTO Noord
  Het Landbouwportaal Noord-Holland helpt boeren om een omslag te maken naar ‘klimaat slimme’ landbouw. Voldoende en schoon zoet water in een gezonde bodem is immers van levensbelang voor de land- en tuinbouw. Dat gaat niet vanzelf: de waterkwaliteit in Noord-Holland heeft aandacht nodig. Klimaatverandering geeft extremere buien en perioden van droogte. Deze uitdagingen raken ons allemaal.

Provincie Zuid-Holland

• Zuid-Hollandse melkveehouder heeft primeur met voedselmoeras – Nieuwe Oogst
  Melkveehouder Dirk Gravesteyn in het Zuid-Hollandse Oude Leede heeft een primeur: op een van zijn percelen opende ’s lands eerste voedselmoeras. Dat is een variant op het voedselbos, maar dan voor veenweidegebied.
• Zuid-Holland moet stikstofmaatregelen beter verdelen over sectoren – Boerderij
  De provincie Zuid-Holland heeft goedkeuring gekregen om door te gaan met de uitwerking van de eigen stikstofaanpak.

Provincie Zeeland

• Bouw nieuwe kerncentrales en waterstoffabrieken ‘geblokkeerd’ door stikstofregels, de provincie eist maatwerk – Omroep Zeeland
  De provincie Zeeland slaat alarm in Den Haag. Door de stikstofimpasse liggen honderden vergunningen stil en komen plannen zoals waterstoffabrieken en nieuwe kerncentrales op losse schroeven te staan. Gedeputeerde Wilfried Nielen vraagt in een brief aan Den Haag om maatwerk, extra middelen en snellere regels om projecten die de energietransitie versnellen in Zeeland toch door te laten gaan. “De Zeeuwse economie zit op slot, we kunnen amper nog iets. Er moet snel iets veranderen”, zegt Nielen.
• Waarschuwing voor Japanse kruiskwal in het Veerse Meer | Provincie Zeeland
• Interactieve activiteiten op Walcheren tijdens Nationale Archeologiedagen – Al het nieuws uit Middelburg
  Tijdens de Nationale Archeologiedagen organiseren Erfgoed Zeeland en het team van Strandarcheologie Zeeland – waaronder de Provincie Zeeland, de Walcherse Archeologische Dienst, strandzoekers en de toeristische sector – op zaterdag 14 juni tussen 13.00 en 16.00 uur – een leuke interactieve strandactiviteit die het Romeinse verleden van Zeeland onthult: ‘Bouw mee aan een Romeins fort’.

Provincie Noord-Brabant

• Aanzienlijke ruimtevraag in Powerport regio Moerdijk – Brabant
  In de Powerport regio Moerdijk (gemeenten Geertruidenberg, Drimmelen en Moerdijk) moet ongeveer 700 hectare ruimte worden gevonden voor de energietransitie en groei van bedrijvigheid. Dat hebben Rijk en regio besloten. Deze ruimte is nodig voor de aanleg van nieuwe energie-infrastructuur, kabeltracés door landbouwgebied, de groei en verduurzaming van haven en industrie in Moerdijk en uitbreiding in het Amergebied in Geertruidenberg.
• Frisse duik? Doe het hier in Brabant niet (tenzij je niet bang bent voor diarree en huidklachten) | Brabant | bd.nl
• Milieustraat XXL? Gemeenteraad Etten-Leur trapt op de rem vanwege kosten | Brabant | gelderlander.nl

Provincie Limburg

• Vrijdag slechte luchtkwaliteit in heel Nederland door ozon – L1 Nieuws
• Rijkswaterstaat stelt hitteprotocol in voor weggebruikers met pech – L1 Nieuws
  Rijkswaterstaat heeft voor vrijdag het hitteprotocol ingesteld voor onder andere Limburg. Dat de temperatuur in veel provincies boven de 30 graden uitkomt, heeft impact op weggebruikers, stelt de dienst.

Caribisch Nederland

Tweede editie KLM Nature Walk & Hike op Bonaire op 29 juni 2025 – Bonaire.Nu