Week-nieuwsbrief Bodem+ (week 45 2022)
1. Integrale grondwaterstudie: zorgen voor een goede basis
In opdracht van het Ministerie van I&W maakt Deltares samen met collega kennisinstituten een nationaal overzicht van de kwaliteit en kwantiteit van het Nederlandse grondwater. Dit nationale beeld kan vervolgens gebruikt worden bij belangrijke keuzes over water- en landgebruik die de komende tijd gemaakt moeten worden. Een dergelijk integraal beeld bestaat nog niet. De studiegroep Grondwater van het Ministerie van I&W zal dan ook meteen met de eerste resultaten van dit onderzoek aan de slag gaan. Op dit moment worden in Nederland belangrijke beslissingen voorbereid als het gaat om locatiekeuzes voor natuur, landbouw, woningbouw, warmteopslag en -winning, waterwinning en aanvulling van watervoorraden. Voor al deze plannen is grondwater een belangrijke basis en dus is het goed om inzicht te hebben in de mogelijke gevolgen van al deze grootschalige transities op het grondwater. Aan de andere kant biedt voldoende kennis van het grondwater juist kansen deze transities goed te laten verlopen. Mogelijkheden om beleidsdoelen te combineren worden hiermee bijvoorbeeld zichtbaar. Lees verder op de website van Deltares.
2. Nieuwe wetgeving voor Zero Pollution actieplan
De Europese Commissie kondigt nieuwe wetgeving aan om de verontreiniging van lucht, water en bodem in Europa terug te dringen. In het ‘Zero Pollution Action Plan’ staat al wetgeving over verontreiniging. Daar komen nu richtlijnen over onder andere luchtverontreinigende stoffen en stedelijk afvalwater bij. Voorstellen zijn een belangrijke stap om ambities in de Green Deal te realiseren. Het pakket bevat 3 richtlijnen. Bij het schrijven van de voorstellen is rekening gehouden met eerdere wetgeving en de uitvoering daarvan. De Commissie stelt voor om zowel de toegestane niveaus van verontreinigende stoffen aan te scherpen. En ook de uitvoering te verbeteren, zodat de doelstellingen voor vermindering van vervuiling vaker worden bereikt. Lees verder op de website van de Europese Unie en de website van de VNG.
3. Tussenrapportage over ontsluiten bodemkennis voor gemeenten
In de bodem komen vele grote maatschappelijke opgaven samen, zoals de woonopgave en de energietransitie. De concurrentie om de beschikbare ruimte onder het maaiveld neemt toe. Dit zijn relatief nieuwe fenomenen waarvoor ruimtelijke ondergrondse regie nodig is. De besluiten die daarvoor nodig zijn, vragen om kennis die nu nog niet altijd bij gemeenten beschikbaar is. De mensen die zich bij gemeenten bezighouden met bodemvraagstukken, worden overvraagd. Datagedreven werken en jonge aanwas vanuit hogescholen, universiteiten en traineeprogramma’s kunnen verlichting brengen. Dat zijn 2 van de adviezen uit de tussenrapportage over het programma Regionale kennisschakels bodem. Lees verder op de website van de VNG of lees het artikel Bodemonderzoek: Graven naar kennis (VNG magazine).
4. Diverse nieuwsbrieven en bijeenkomsten
· Noord-Nederlandse bodemdag (10 november, Assen)
De dag staat in het teken van de noodzakelijke verbinding en samenwerking in Noord-Nederland. Een verbinding die nodig is om toekomstbestendige oplossingen te creëren voor het domein wat ons allemaal verbindt: onze rijke en waardevolle bodem en ondergrond.
· Deltacongres (10 november, Haarlem)
Het dertiende Nationaal Deltacongres vindt plaats op donderdag 10 november 2022 in de Philharmonie in Haarlem. Het is een hybride congres: deels online en deels op locatie in het centrum van Haarlem. Met water en bodem als leidend principe voor de inrichting van Nederland worden er ook diverse subsessies gegeven waarin de Nederlandse bodem met al haar eigenschappen en opgaven voor het voetlicht gebracht wordt.
· BRO’tje: datagedreven werken aan WKO (17 november)
Graag nodigen wij je hierbij uit voor het BRO’tje op 17 november van 9.00 – 10.00 uur. Het webinar gaat over datagedreven werken aan WKO. In dit BRO’tje laten de gemeente Barneveld en adviesbureau Antea Group op een laagdrempelige manier zien hoe je kan beginnen met een datagedreven aanpak en het maken van een praktijkvoorbeeld WKO waarin BRO-data en de ondergrond centraal staan.
· Terravisie 2.0: met een blik vanuit de ruimte milieucriminaliteit bestrijden (21 november, Innovember)
De toepasbaarheid van satellietdata is breed en vaak verassend. In deze sessie bespreken de nationale politie, ILenT en het Netherlands Space Office (NSO) samen met het bedrijfsleven hoe satellietdata kan worden ingezet tegen milieucriminaliteit. De afgelopen jaren is er intensief samengewerkt om veranderingen in de opslag en toepassing van (vervuilde) grond en secundaire bouwstoffen sneller te detecteren met behulp van satellietdata. De voorlopige resultaten, vooruitzichten en ervaringen worden gedeeld.
· Bijeenkomst Platform Toezicht Bodem (22 november, Bunnik)
Op dinsdag 22 november 2022 bent u van harte welkom op de op de 24e fysieke bijeenkomst van het Platform Toezicht Bodem in het BOVAG-huis in Bunnik. Deze platformdag wordt een gezamenlijke bijeenkomst met adviesbureaus en is voorbereid met de Vereniging Kwaliteitsborging Bodem (VKB).
· Jaarcongres KCAF (22 november, Schiedam)
Op 22 november 2022 organiseert het KCAF in samenwerking met de gemeente Schiedam haar jaarlijkse congres. Naast de traditionele aspecten van houten palen problematiek, komen onderwerpen als funderingen op staal, bodemdaling, klimaat effecten en innovatieve ontwikkelingen in de aanpak aan bod. Het programma is nog in de maak en wordt binnenkort gepubliceerd.
5. Divers nieuws over de Omgevingswet
· Overgangsrecht regelt soepele overgang van oude naar nieuwe regels (IPLO)
De Omgevingswet bundelt 26 wetten naar 1, zo wordt vaak gezegd. Maar hoe gaat die bundeling nu precies in z’n werk? Dat wordt geregeld via het overgangsrecht. Jan van den Dool, senior adviseur bij het Informatiepunt Leefomgeving, legt uit wat overgangsrecht is, hoe het werkt en waar alle informatie erover is te vinden.
· Nieuwsbrief Implementatie 1 november 2022 (Aan de slag met de Omgevingswet)
6. Divers nieuws over Natuurlijk Kapitaal en duurzaam bodemgebruik
· ‘Je ontkomt er niet aan die 400 km2 plat dak te gebruiken’ (binnenlandsbestuur.nl)
Nederland heeft zo’n vierhonderd km2 aan plat dak op woningen en bedrijfspanden. We moeten daar gebruik van maken, is de oproep van stichting Nationaal Dakenplan. Het gaat hier om een samenwerkingsverband van overheden, bedrijven en kennisinstellingen.
· ‘Strengere Europese natuurregels hard nodig’ (binnenlandsbestuur.nl)
· Groot onderzoek naar pesticiden en hartritmestoornissen met hulp van Drentse metingen (RTV Drenthe)
7. Divers nieuws over Circulaire economie
· Asfaltsector in spagaat tussen circulariteit en emissies (Bouwend Nederland)
De asfaltsector is er de afgelopen jaren in geslaagd om 90% van het bij onderhoud vrijkomende asfalt in te zetten als grondstof van nieuw asfalt. Hierdoor bestaat ca. 40% van het jaarlijks in Nederland geproduceerde asfalt uit hergebruikt asfalt. Binnen de huidige regelgeving is asfalt daarmee een zeer circulair product. Echter de kans is groot dat vanwege veranderende regelgeving er een streep gaat door dit hergebruik. Hiermee komt niet alleen de circulariteit onder druk te staan, maar zijn er nog veel meer grote gevolgen.
· Afvaltransporten met PFAS naar België voorlopig niet meer mogelijk (ILT)
De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) geeft uit voorzorg geen vergunningen meer af voor transporten met PFAS-houdend afval dat bestemd is voor verwerking bij de Belgische afvalverwerker Indaver. Ook eerder afgegeven EVOA-kennisgevingen (Europese Verordening Overbrenging Afvalstoffen) worden ingetrokken door de ILT. Afvaltransporten vanuit Nederland naar Indaver kunnen dan niet meer plaatsvinden.
· Pfas-houdend afval mag niet meer naar Belgische verwerker Indaver (NOS)
· Chemours compleet verrast door exportverbod GenX-afva (BN De Stem)
· Paden van Natuurmonumenten aangelegd met plastic vervuild bouwpuin (Pointer)
Om wandelpaden in natuurgebieden te verstevigen, heeft Natuurmonumenten gebruik gemaakt van menggranulaat, vervuild bouwpuin met plastic afval. Het gaat om paden in het natuurherstelgebied Marker Wadden en in Natura-2000 gebieden, blijkt uit onderzoek van journalistiek platform Pointer (KRO-NCRV). En dat terwijl plastic schadelijke gevolgen kan hebben voor de natuur.
· Waterschap bouwt knikkerbaan voor rioolslib (binnenlandsbestuur.nl)
Als de techniek bruikbaar is voor alle driehonderd zuiveringen in Nederland, zou jaarlijks 1,5 miljoen ton slib met 85 procent afnemen.
· Marktontwikkelingen in de bouw: onzekere markt vraagt eens temeer om kritische blik (Omgevingsweb)
· Afvalfonds slaat alarm over hergebruik plastic. ‘Nu actie nodig’ (trouw.nl)
· ‘Verpakkingsafval kan in de toekomst gewoon op de composthoop in de tuin’ (RTV Oost)
· Rapport: bewijs groeit dat microplastics in kleding riskant zijn (rd.nl)
· Wie winnen de Circular Awards 2023? (binnenlandsbestuur.nl)
8. Divers nieuws over de energietransitie en klimaatverandering
· Hogere klimaatambitie vergt snellere uitvoering en meer beleid (PBL)
Een snellere uitvoering van de bestaande plannen én formulering van aanvullend beleid zijn nodig om het Nederlandse klimaatdoel in 2030 te halen. Het kabinet heeft in het coalitieakkoord een flink pakket aan klimaatmaatregelen aangekondigd. Deze plannen leveren extra reductie op, maar de geraamde daling van de broeikasgasemissies in 2030 loopt nog niet in de pas met de aanscherping van de doelstelling van 49 naar 55 procent emissiereductie in 2030 ten opzichte van 1990. Daardoor is de afstand tot het doel in het afgelopen jaar groter geworden, terwijl de tijd om het doel te halen korter wordt. Dat blijkt uit de Klimaat- en Energieverkenning 2022 (KEV).
· Kabinetsbeleid haalt het klimaatdoel voor 2030 niet (binnenlandsbestuur.nl)
· Kabinet presenteert Klimaatnota 2022 (Rijksoverheid)
Klimaatminister Rob Jetten heeft vandaag namens het kabinet de Klimaatnota aangeboden aan de Tweede Kamer. Op korte termijn daalt de uitstoot van broeikasgassen in Nederland hard, waardoor het naar uitziet dat het Urgendadoel dit jaar wordt gehaald. Tegelijkertijd heeft het kabinet nog huiswerk te doen om de ambities op de langere termijn te bereiken. Daarom zet het kabinet in op aanscherping en versnelling van het klimaatbeleid en voortvarende uitvoering van bestaande klimaatplannen.
· Klimaattop in Egypte van start, klimaatschade voor het eerst op agenda (NOS)
· Energietransitie verder vertraagd door wegvallen bouwvrijstelling (Netbeheer Nederland)
· Nederland voert tijdelijke solidariteitsbijdrage voor overwinsten fossiele sector in (Rijksoverheid)
· NOS-programma over de staat van het klimaat (NOS)
· Schone energie dankzij rioolwater (binnenlandsbestuur.nl)
· WiCE Roadshow Energie: aandacht voor warmtetransitie en aquathermie (KWR Water)
· Routekaart toont alle acties Klimaatakkoord voor gemeenten (VNG)
· ‘Betrek waterschappen eerder bij plannen voor windturbines bij waterkeringen’ (h2owaternetwerk.nl)
· Groep wetenschappers: opwarming onder 1,5 graad houden onhaalbaar (Nederlands Dagblad)
· ‘Kijk realistischer naar rol burgers in energietransitie’ (binnenlandsbestuur.nl)
· Lancering platform Klimaatverandering & Erfgoed (College van Rijksadviseurs)
· Routekaart van het Nationaal Waterstof Programma (IPO)
· Website Energie op rijksgrond in nieuw jasje (Energie op Rijksgrond)
9. Divers nieuws over klimaatadaptatie en Bodemdaling
· Klimaatadaptatie borgen in tenders voor nieuwbouw en gebiedsontwikkeling: knelpunten en tips (Kennisportaal Klimaatadaptatie)
Het lukt nog niet altijd om klimaatadaptatie te borgen in tenders voor nieuwbouw en gebiedsontwikkeling. Hoe komt dat? Welke knelpunten zijn er in tenderprocedures en hoe kun je die omzeilen? Fakton Consultancy en Bas Konings deden daar onderzoek naar, in opdracht van het Convenant Klimaatadaptief Bouwen Zuid-Holland en de provincie Zuid-Holland.
· Dit zijn de gevolgen voor Nederland als de zee 2 of 5 meter stijgt (NOS)
Dijkdoorbraken, de Wadden aan de wandel en moerassen in het westen van het land. Een groep wetenschappers onderzocht hoe Nederland verandert als de zeespiegel 2 of 5 meter stijgt. De resultaten noemen ze “zorgwekkend”. “De zeespiegelstijging kan zelfs het oosten van het land raken, via de rivieren”, zegt hoogleraar Rivieren en delta’s Maarten Kleinhans (Universiteit Utrecht), een van de onderzoekers. “Daar hebben we het zelden over.”
· Meer meldingen van schade aan funderingen door hete zomer, ook in regio’s waar je het niet verwacht (EenVandaag)
Bodemexperts, woningcorporaties en huizenbezitters slaan alarm: door de hete zomer van 2022 nemen de meldingen van funderingsschade aan Nederlandse huizen opnieuw toe. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van Kenniscentrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF). In dit jaar zijn er al bijna 2.000 meldingen van huizen met funderingsschade en huizen die verzakken. Dat is 70 procent meer dan in 2018. Inmiddels komen de meldingen niet alleen maar uit het drassige westen van het land, maar ook uit Nederlandse regio’s waar je helemaal geen problemen zou verwachten.
· Funderingsschade waar je het niet verwacht (Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek)
· Meer huizen met schade aan fundering (BNR Nieuwsradio)
· Steeds meer huizen met funderingsschade (binnenlandsbestuur.nl)
· Betere afvoerverwachtingen voor rivieren (Deltares)
· Netwerkdag Dutch Water Authorities (Unie van Waterschappen)
· Meer hitte zorgt ook voor nieuw en soms verwarrend jargon (Kennisportaal Klimaatadaptatie)
· Duurzame en klimaatadaptieve woningen in Achterhoekse dorp Silvolde (Kennisportaal Klimaatadaptatie)
· ‘Je ontkomt er niet aan die 400 km2 plat dak te gebruiken’ (binnenlandsbestuur.nl)
· Pleidooi stikstofvrijstelling waterveiligheidsprojecten (Unie van Waterschappen)
· ‘Grillige rivier vraagt om aanpassing scheepvaart’ (Schuttevaer)
· René Vrugt nieuwe directeur Bodem, Ruimte en Klimaatadaptatie bij IenW (Waterforum)
10. Beweging in handhavingsland?
Door enkele uitspraken van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (Afdeling) dit afgelopen jaar zijn enkele leerstukken uit het handhavingsrecht, die rotsvaste jurisprudentie leken, toch in beweging gebracht. Lees verder op de website van Omgevingsweb.
11. Strategisch onderzoek activiteitenplan 2023 gepubliceerd
Deltares heeft het Activiteitenplan Missiegedreven onderzoek 2023 gepubliceerd. Het Activiteitenplan missiegedreven onderzoek schetst de hoofdlijnen van het Strategisch Onderzoek dat Deltares in 2023 gaat uitvoeren. Het Strategisch Onderzoek is essentieel voor het in stand houden en ontwikkelen van de kennis van Deltares en van Nederland op het gebied van water en ondergrond. Deltares neemt de relevante mondiale, Europese en Nederlandse maatschappelijke uitdagingen, ambities en missies als uitgangspunt in de programmering van onze onderzoeksprogramma’s en de inzet en doorontwikkeling van onze kennisfaciliteiten. Lees verder op de website van Deltares.
Vanuit of over de regio nog de volgende berichten:
Provincie Overijssel
· Minister zegt slachtoffers kanaaldrama niet te kunnen helpen (De Stentor)
Minister Mark Harbers (VVD) betreurt het dat bewoners die schade hebben langs Kanaal Almelo-De Haandrik zich zo machteloos voelen. Maar Harbers is echter niet bereid met een ‘Groningse wijze van bewijzen’ te komen, die veel mensen zou helpen. Hij maakt duidelijk niets te kunnen betekenen voor gedupeerden.
· Vitens waarschuwt voor verontreinigd drinkwater rond Steenwijk (De Stentor)
Provincie Gelderland
· Duurzame en klimaatadaptieve woningen in Achterhoekse dorp Silvolde (Kennisportaal Klimaatadaptatie)
Bedrijven, gemeente, waterschap én bewoners werken in Silvolde aan een uniek project: het realiseren van duurzame, klimaatadaptieve woningen. Een lokaal gesloten watercyclus is één van de doelstellingen: de wasmachine wast met regenwater, huishoudelijk afvalwater wordt ter plekke gezuiverd, gebruikt water spoelt de wc door. “Dit sluit mooi aan bij onze missie om de wc niet meer door te spoelen met drinkwater”, aldus Micha van Aken van Vitens. De integrale aanpak heeft voordelen op allerlei vlakken.
· Plannen voor wind- en zonne-energie sneller uitvoeren én meer wind (Provincie Gelderland)
Provincie Groningen
· Onderzoek naar nieuwe gebieden voor drinkwaterwinning (provincie Groningen)
Er is steeds meer vraag naar drinkwater. Hoe zorgen we ervoor dat er ook in de toekomst nog voldoende water beschikbaar blijft? Dat gaat de provincie Groningen samen met het Waterbedrijf Groningen onderzoeken. We brengen in kaart welke nieuwe locaties in de provincie geschikt zijn voor de productie van drinkwater.
· Commissie: bodemdaling Waddenzee door gaswinning bleef vorig jaar binnen grenzen (RTV Noord)
De bodemdaling in de Waddenzee door gaswinning is in 2021 binnen de afgesproken grenzen gebleven. Er zijn ook geen nadelige effecten voor de natuur opgetreden. Dat concludeert een commissie die voor het ministerie van Economische Zaken een rapportage daarover van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) heeft getoetst.
· Nieuwe centrale WarmteStad officieel geopend (nu.nl)
Provincie Fryslan
· Biodiversiteit.frl: een biodiversiteitsplatform voor Fryslân (provincie Fryslan)
Het digitale platform Biodiversiteit.frl is op 3 november officieel gelanceerd. Het is een groeiend platform dat in het leven geroepen is om bestaande kennis over biodiversiteitsherstel, projecten, organisaties en activiteiten in de provincie op één centrale plek samen te brengen. Maar ook om nog ontbrekende kennis en informatie aan te vullen.
· Bodemdaling Waddenzee door gaswinning blijft binnen de grenzen, ook geen nadelige effecten voor natuur (Leeuwarder Courant)
De bodemdaling in de Waddenzee door gaswinning is in 2021 binnen de afgesproken grenzen gebleven. Er zijn ook geen nadelige effecten voor de natuur opgetreden. Dat concludeert een commissie die voor het ministerie van Economische Zaken een rapportage daarover van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) heeft getoetst.
· Gaswinning bij Ternaard wordt uitgesteld vanwege schrappen van stikstofontheffing (Omrop Fryslân)
· Nieuw beheerplan voor Natura 2000-gebied Groote Wielen (Provincie Fryslan)
Provincie Drenthe
· Laatste aardkundig monument onthuld: ‘Je weet niet wat de toekomst brengt’ (RTV Drenthe)
De Drentse ondergrond kent een rijke geschiedenis. Zo ook een bijzondere heuvel in de bossen van Ruinen. Vandaag werd daar het dertiende en laatste Aardkundig Monument van de provincie onthuld.
Provincie Flevoland
· Onderzoek: vervuild bouwpuin gebruikt bij wandelpaden Marker Wadden (Omroep Flevoland)
Voor het aanleggen van wandelpaden op de Marker Wadden is gebruik gemaakt van met plastic vervuild bouwpuin. Dat blijkt uit onderzoek van het journalistiek platform Pointer van KRO-NCRV.
· Oerbos op de jonge bodem van Flevoland (Vroege Vogels)
Provincie Utrecht
· Bouwen in de laaggelegen polder Rijnenburg, wel of niet doen? (Gebiedsontwikkeling.nu)
Om het woningtekort in Nederland op te lossen wordt steeds vaker gekeken naar laaggelegen polders, maar moet je die wel vol willen bouwen? In de regio Utrecht speelt die vraag al jaren bij polder Rijnenburg. Het antwoord van dijkgraaf Jeroen Haan van Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden: ‘nee, tenzij.’
· 145.000 euro voor opvangen regenwater in Houten (AD)
Provincie Noord-Holland
· Extra inzet op energietransitie en gezonde leefomgeving IJmondgemeenten (Provincie Noord-Holland)
De provincie Noord-Holland wil extra inzetten op de energietransitie en een gezonde leefomgeving in de IJmond-gemeenten Beverwijk, Velsen en Heemskerk. Zij stelt daarom € 900.000 beschikbaar aan de gemeenten om extra personeel in te huren dat zich met deze onderwerpen gaat bezighouden.
· Inspectie waarschuwt Tata Steel voor te hoge gifuitstoot cokesfabriek (Noordhollands Dagblad)
· Volgens brandbrief ontbreekt urgentie in klimaatbeleid Amsterdam (binnenlandsbestuur.nl)
Provincie Zuid-Holland
· ‘Hogere GenX-concentraties Nieuwe Maas niet van Chemours’ (waterforum)
Chemiebedrijf Chemours heeft eind 2021 de gestelde norm voor GenX-stoffen niet overschreden, stelt minister Harbers van IenW in antwoord op Kamervragen naar aanleiding van berichten van Zembla en het AD.
· Chemours heeft opslagruimte voor giftig pfas-afval, maar geen vergunning (AD)
· NPO Radio 1-programma 5 Dagen onder de rook van Chemours (MerweRTV)
· NTR/Powed-Radio 1 besteedt in ‘5 dagen’ aandacht aan vervuiling Chemours (Sliedrecht24)
· Bouw centrale afvalwaterzuivering voor Westlandse tuinders kan van start (Waterforum)
Provincie Zeeland
· Eerste geulverbinding Zeeschelde en Hedwige-Prospergebied klaar (Provincie Zeeland)
Sinds kort staat het Hedwige-Prospergebied opnieuw in verbinding met de Zeeschelde. Daarmee komt de uitvoering van het Hedwige-Prosperproject in een laatste fase. Nieuwe getijdennatuur met slikken en schorren kan zich nu langzaam ontwikkelen. Bezoekers kunnen straks vanop de panoramaheuvel deze waardevolle getijdennatuur beleven.
· Tientallen Vlaamse bedrijven mogen onverminderd pfas lozen in Westerschelde (NOS)
Zeker dertig Vlaamse bedrijven mogen nog altijd onverminderd pfas lozen in water dat uiteindelijk in de Westerschelde terechtkomt. Voor deze bedrijven geldt een overgangsperiode tot 2024 waarin ze de gevaarlijke chemicaliën nog volop mogen lozen.
· PFAS in Westerschelde verschillend gemeten (Waterforum)
· Archief van Deltawerken komt op erfgoedlijst Unesco (BN De Stem)
· Matige waterkwaliteit Ouwerkerkse kreek is ‘geen reden tot zorgen’ (PZC)]
Provincie Noord-Brabant
· Brabantse aanpak van de nationale opgaven en de ruimtelijke puzzel (provincie Noord-Brabant)
In Brabant werken we samen aan grote opgaven in relatie tot onze fysieke leefomgeving. We willen veel nieuwe woningen bouwen, ruimte voor bedrijven om te ondernemen, de transitie maken naar duurzame energie, de milieukwaliteit en de kwaliteit van water en natuur versterken, perspectief bieden voor de landbouw en sterke steden, vitaal platteland en Brabant bereikbaar houden.
· Rijk investeert 26 miljoen om bedrijventerreinen te vergroenen (Provincie Noord-Brabant)
Het Rijk investeert € 26 miljoen in het programma Werklandschappen van de Toekomst. Dankzij deze impuls worden bedrijventerreinen in Nederland de komende jaren omgetoverd tot groene, klimaatbestendige, energiezuinige en aantrekkelijke plekken. De provincie dacht mee over het programma en heeft verschillende bedrijventerreinen aangespoord om zich aan te melden, onder andere via het project Grote Oogst.
· Radicale omslag nodig in Noord-Brabant vanwege droogte (Nieuwe Oogst)
Er is een radicale omslag nodig in het watersysteem van Noord-Brabant. Dat is de conclusie van de Adviescommissie Droogte die onderzoek deed naar het droogteprobleem in de provincie. Hoe gaat dat landen in het buitengebied?
· ‘Knikkerbaan’ voor zuivering in Haps (Waterschap Aa en Maas)
Provincie Limburg