Provincie, gemeenten en omgevingsdiensten verbeteren VTH-stelsel
De eerste stappen in het traject om het Gelders Stelsel van Omgevingsdiensten te versterken zijn klaar. De omgevingsdiensten voeren namens gemeenten en provincie in Gelderland taken op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) uit. Onderzoeksbureau Lysias voerde, in opdracht van provincie Gelderland, Gelderse gemeenten en omgevingsdiensten, een analyse uit van het Gelders Stelsel. De belangrijkste opgaven, knelpunten en sterke punten van het Gelders Stelsel staan in het rapport: Klaar voor de toekomst? Reflectie op de robuustheid van het Gelders stelsel van omgevingsdiensten
10 jaar samenwerking
In Gelderland werken de partners die verantwoordelijk zijn voor de uitvoering van de VTH-taken nu 10 jaar samen in het Gelders Stelsel. De bevoegdheden zijn verschillend. Aanbevelingen van de Algemene Rekenkamer en eigen ervaringen van provincie, gemeenten en omgevingsdiensten laten zien dat er kansen zijn om het stelsel te verbeteren en te versterken. We zien dat er grote uitdagingen op ons afkomen, zoals de energietransitie, de woningbouwopgave en verduurzaming. Deze uitdagingen vragen extra inzet op het gebied van VTH. Tegelijkertijd is het op dit moment erg moeilijk om aan voldoende arbeidskrachten met de juiste expertise te komen. Daarom hebben provincie, Gelderse gemeenten en omgevingsdiensten besloten om het Gelders Stelsel verder te versterken.
Landelijk
Het onderzoek van onderzoeksbureau Lysias naar hoe goed het Gelders Stelsel werkt, is in juli 2022 van start gegaan. Het is een vervolg op eerder onderzoek van de provincie naar de effectiviteit en toekomstbestendigheid van het Gelders Stelsel. Het nieuwe onderzoek van Lysias sluit ook aan bij het landelijke interbestuurlijk programma (IBP) Versterking VTH-stelsel. Dit is een programma, waar provincies, gemeenten, omgevingsdiensten en ministeries gezamenlijk in optrekken. Het IBP zorgt voor opvolging van de aanbevelingen van de commissie Van Aartsen, die adviseerde het landelijke VTH-stelsel te verbeteren.
Verbeterpunten
Volgens onderzoeksbureau Lysias heeft het Gelders Stelsel zijn succes bewezen. Het is een stevige basis om de komende jaren mee verder te gaan. Er zijn wel verbeterpunten. Zo verschilt het takenpakket van de verschillende omgevingsdiensten en is er bij een aantal omgevingsdiensten weinig ruimte om te investeren in het opleiden van medewerkers. Daardoor is niet overal voldoende expertise in huis om heel ingewikkelde trajecten op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving zelf uit te voeren. Lysias concludeert dan ook dat het stelsel niet op alle vlakken even goed is voorbereid op de grote opgaven.
Plan van aanpak
Onderzoeksbureau Lysias gaat nu verder met het uitwerken van wat er nodig is om het stelsel te verbeteren. Daarvoor gaan gemeenten, provincie en omgevingsdiensten met elkaar in gesprek om te komen tot een aanpak om verbeteringen door te voeren. We verwachten dat deze aanpak voor de zomer klaar is.