Gedeputeerde Staten wijzigen Gelders geurbeleid

Gedeputeerde Staten van Gelderland hebben op verzoek van Omgevingsdienst Regio Arnhem (ODRA) en Omgevingsdienst Regio Nijmegen (ODRN) wijzigingen in het Gelders geurbeleid doorgevoerd. Reden voor de gewenste aanpassingen zijn de verschuivingen in de analyses van geurmonsters.

De drie erkende ‘geurbureaus’ constateren een hogere hedonische waarde en daarmee minder hinderlijke geur, terwijl de bedrijfsactiviteiten niet of nauwelijks veranderd zijn. Om die reden is bij de provincie Gelderland aangekaart het geurbeleid aan te passen. Het gaat in het bijzonder om artikel 7 van het geurbeleid dat voor de beoordeling van de (on)aangenaamheid van geuren ook resultaten uit het verleden mogen worden meegenomen. 

Hedonische schaal

Een geur van een afvalverwerker zal eerder hinder veroorzaken dan een geur van een bakkerij. Het karakter van een geur, of de ‘aangenaamheid’ van een geur, kan onder andere worden beoordeeld met behulp van een zogenaamde ‘hedonische schaal’. Deze verloopt van -4 tot +4, ofwel van ‘uiterst onaangenaam’ tot ‘uiterst aangenaam’.

Niet alle bedrijven

Het Gelders geurbeleid is niet voor alle bedrijven in de provincie relevant. Wel voor de bedrijven die voor hun bedrijfsactiviteiten ‘geurruimte’ claimen. Wat de behoefte aan ‘geurruimte’ is, wordt aan de hand van een geuronderzoek bepaald. Dit geldt voor nieuwe bedrijven die nog geen vergunning hebben en voor bestaande bedrijven die een revisievergunning aanvragen, met nieuwe activiteiten willen beginnen of de productie willen uitbreiden. “Dan moet het bedrijf een geuronderzoek laten doen”, zegt luchtspecialist Frank te Pas.

Aangenaam of onaangenaam

In het Gelderse geurbeleid is een eerste stap vast te stellen hoe (on)aangenaam de geur is die vrijkomt bij het bedrijfsproces. Daar zijn normen voor ontwikkeld (hedonische schaal). De mate van (on)aangenaamheid van de geur, de zogenoemde hedonische waarde, wordt vastgesteld volgens de -Nederlandse Voor Norm (NVN) 2818. Deze norm is door de NEN-normcommissie geur opnieuw herzien en vastgesteld in 2019.

Genormaliseerde afspraken

“Een NVN wil zeggen dat we in Nederland afspraken hebben genormaliseerd en vastgelegd. Deze afspraken komen tot stand door met meerdere panelleden en een olfactometer aan de (on)aangenaamheid een waarde aan toe te kennen”, legt Te Pas uit. “Een voornorm kan uiteindelijk een norm worden als er ook prestatiekenmerken worden vastgesteld.” Maar voor de NVN 2818 versie 2019 ontbreken die prestatiekenmerken. 

Drie bureaus

De NVN 2818 versie 2019 is wordt al enige toegepast door de drie erkende geurlaboratoria van Buro Blauw, Olfasense en Witteveen en Bos. Deze bureaus constateren dat de resultaten van de hedonische analyses op een relatief hoger niveau uitkomen. “Of te wel”, zegt Te Pas, “uit de analyses blijkt dat geuren verschuiven van ‘minder onaangenaam’ naar ‘meer aangenaam’. Bijvoorbeeld de geur van een ijzergieterij die in het verleden is vastgesteld als hinderlijk blijkt volgens de nieuwe resultaten met de herziene norm minder of zelfs niet-hinderlijk te zijn, terwijl er geen wijzigingen zijn in het gietproces.”

Brabant en Gelderland

Deze constateringen zijn zowel in Brabant (Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant) als in Gelderland (ODRA) onder de aandacht gebracht bij de drie geurlaboratoria. “Dat is een gezamenlijk project geworden.” ODRA en OMWB hebben bij 10 verschillende bedrijven en bedrijfsprocessen geurmonsters genomen. De drie bureaus hebben de hedonische analyses van deze 10 monsters verricht. “Uit de resultaten van deze analyses blijkt, dat de gewijzigde norm inderdaad leidt tot hogere resultaten (minder geurhinder), maar dat ook de spreiding in de resultaten van de analyses tussen de 3 labs hoog is”, aldus Frank.

Advies

Met de labs zijn een aantal mogelijke oorzaken onderzocht en zijn voorlopig vervolgafspraken gemaakt voor verder onderzoek. “Tot die tijd is het advies of om zoveel als mogelijk van resultaten uit het verleden uit te gaan of van een gezamenlijke hedonische bibliotheek of meetlat. Aan die meetlat wordt nog gewerkt.”